NÚP VÀ KHOÁN CHỈ TIÊU

LâmTrực@

Ít có lực lượng nào lại chịu nhiều đến thế sự giám sát của nguời dân như lực lượng cảnh sát giao thông. Các anh rất vất vả, và đã có nhiều hình ảnh rất đẹp, có đóng góp lớn cho việc giữ gìn trật tự giao thông. Nhưng thực tế vẫn còn nhiều trường hợp, xin nói luôn là chưa đẹp. Các anh vẫn núp, không núp sau gốc cây mà núp sau lực lượng Trật tự đo thị (UBND phường). Bất kể là núp như thế nào, đều không đẹp.

Núp

Theo Từ điển tiếng Việt của Viện Khoa học - Xã hội - Nhân văn, do nhà xuất bản Hồng Đức ấn hành năm 2012, "Núp" là một động từ, cũng có nghĩa là "Nấp", tức ẩn mình, trốn nơi khuất. "Núp" cũng có nghĩa là "Núp bóng", nghĩa là nương theo bóng tối. Một nghĩa khác là "núp lén", nghĩa là lén lút, âm thầm, không ra mặt. Từ núp, gợi cho người ta suy nghĩ về hành động không đẹp, thiếu đàng hoàng.

Từ "Núp" ngày nay thường được gắn với hoạt động của lực lượng Cảnh sát giao thông. Điều này thật đáng buồn.

Không phải là bây giờ, mà từ rất lâu rồi, người dân vẫn gọi những anh cảnh sát giao thông bằng một cái tên hài hước là "anh hùng Núp". Cái tên nghe có vẻ hay ho và hài hước nhưng lại giàu hình tượng. Cứ nghĩ đến "anh hùng Núp" là người dân hiểu ngay đó là hình ảnh anh cảnh sát giao thông trốn đâu đó ở góc khuất hay bóng cây, bất chợt xuất hiện và bắt giữ những ai vi phạm luật lệ giao thông.

Tất nhiên rồi, vi phạm luật lệ giao thông thì bị bắt và xử phạt là đúng rồi. Nhưng hành vi trốn (để không ai nhìn thấy) rồi bất ngờ xuất hiện vẫn gợi trong tôi điều gì đó không hay, không đẹp và thiếu đàng hoàng.

Mới đây, nhiều người đã phàn nàn rằng, tình hình vẫn căng do CSGT vẫn núp. Cái núp ở đây là CSGT phối hợp với dân phòng, tự quản phường tham gia giữ trật tự giao thông. Nhưng CSGT chỉ đứng đằng sau (Núp) còn lực lượng kia mới là những người đối mặt với người vi phạm.

Một người dân bức xúc: “Xe tôi đang lưu thông, bỗng dưng hai nhân viên tự quản lao ra chặn xe. Họ một mực đòi giật chìa khóa, túm đầu xe kéo xềnh xệch… Họ còn chỉ thẳng vào mặt tôi quát “Mày muốn gì, biết lỗi gì chưa?”. Hóa ra tôi không cài quai mũ bảo hiểm. Họ tiếp tục hống hách “Đã sai còn đòi tinh tướng, thích tinh tướng không?”... Một lúc sau, công an phường núp ở đâu đó thình lình xuất hiện giải quyết”. Chẳng là cá biệt, những hình ảnh phản cảm như thế xuất hiện nhan nhản trên khắp các tuyến phố của Hà Nội.

Đã có một thời gian dài, người dân thủ đô bị ám ảnh bởi việc “núp” trong lực lượng cảnh sát giao thông, công an phường – núp sau gốc cây, cột điện hoặc chỗ khuất nào đó, bất chợt lao ra chặn bắt xe vi phạm trật tự giao thông. Báo chí đã tốn nhiều giấy mực để mô tả sự hãi hùng của người dân về những hành động ấy. Và bây giờ có vẻ khác.

Cảnh sát giao thông, công an phường - họ vẫn núp - chẳng ra mặt làm gì để dễ bị tổn thương trong những tình huống nhạy cảm. Đã có người khác chiềng mặt rồi – là những người thuộc các lực lượng “trật tự phường”, “dân phòng”, “tự quản”… màu sắc quần áo lôm côm, tác phong… chẳng giống ai.

Vậy họ là ai? Nhìn quần áo, mũ mão của họ là biết họ được tuyển chọn từ nhiều “nguồn” khác nhau. Xem thái độ hách dịch, lộng quyền của họ là hiểu ngay họ đã qua đào tạo hay chưa. Thế mà có tờ báo dẫn lời thượng tá Trần Sơn - Phó Trưởng phòng Hướng dẫn luật và điều tra tai nạn, Cục CSGT đường bộ, đường sắt- Bộ Công an - cho rằng, việc huy động lực lượng khác như tự quản, bảo vệ dân phố… đóng trên địa bàn tham gia công tác giữ gìn TTATGT là cần thiết.

Xin chưa bàn đến sự cần thiết ấy đến nhường nào; nhưng, chắc chắn chính các lực lượng phối hợp này, đang làm ảnh hưởng xấu đến hình ảnh người chiến sĩ Cảnh sát giao thông.

Đừng để người dân nói rằng Cảnh sát giao thông đang núp sau dân phòng hay trật tự phường.

Khoán chỉ tiêu

Đọc bài "Trật tự đô thị múa gậy chặn xe vì ..chỉ tiêu 50 triệu" trên báo Tiền phong Online thấy buồn buồn bởi sự vô lí đến kinh ngạc. 

Sao lại là lực lượng Trật tự đô thị đi kiểm soát giao thông? và sao lại có thể khoán chỉ tiêu phạt?

Lực lượng trật tự đô thị được hưởng lương từ UBND phường, và được công an phường sử dụng để hỗ trợ khi thực thi nhiệm vụ. Nhưng theo quy định tại Nghị định số 34/2010/NĐ của Chính phủ về Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ tại Chương III, phần Thẩm quyền, thủ tục xử phạt vi phạm hành chính, mục 1 có phân định thẩm quyền xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, trong đó không có quy định nào cho phép lực lượng Trật tự đô thị được phép xử phạt. Vì lẽ đó, lực lượng này tham gia múa gậy cản người tham gia giao thông có lẽ nên xem lại. Nếu có tham gia phối hợp thì dứt khoát phải có lực lượng cảnh sát có nhiệm vụ. Nếu không, đây sẽ làm thảm họa trong điều tiết giao thông và cũng là thảm họa trọng việc xử phạt hành chính vi phạm trật tự giao thông đường bộ.

Dưới góc độ khoa học, hiện tượng Khoán chỉ tiêu phạt là hoàn toàn sai, vì không căn cứ vào bất cứ một cơ sở khoa học (lí luận hay thực tiễn) nào.

Không có ai dám khẳng định trên địa bàn một phường, một xã nào sẽ có bao nhiêu vụ vi phạm giao thông như vượt đèn đỏ, đè vạch, lấn vạch hay không đội mũ bảo hiểm.v.v.. Vậy tại sao lại khoán? 

Nếu tiếp tục tình trạng này, có nguy cơ dẫn đến người dân bị phạt oan, hoặc cũng có thể người ta chỉ xử phạt cho đủ chỉ tiêu, sau đó bỏ mặc tình trạng vi phạm xảy ra, vì lí do hết sức đơn giản là: Đã hoàn thành chỉ tiêu cấp trên giao.

Một câu hỏi đặt ra, mà người dân cần được biết là "cấp trên" mà ông trưởng công can phường Nguyễn Duy Hưng nói đến là "cấp trên" nào? thuộc lực lượng công an hay thuộc Ủy ban phường? Rất cần câu trả lời trong trường hợp này, vì lực lượng công an phường là lực lượng công an cơ sở và cùng một lúc phải "song trùng trực thuộc". Nghĩa là một mặt chịu sự chỉ dạo nghiệp vụ của cơ quan công an cấp trên, và mặt khác phải chịu sự lãnh đạo và thực thi nhiệm vụ mà UBND phường giao phó, không làm không được. Đây chính là điểm gút khiến cho bộ mặt, hình ảnh của lực lượng công an cơ sở không mấy đẹp đẽ trong mắt người dân, LâmTrực@ cũng xin được đề cập ở một entry khác.