Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã lên tiếng sau việc ông Trần Quốc Hải sang Campuchia chế tạo xe bọc thép và được nước này tặng huân chương Đại tướng.
Vấn đề mà dư luận đặt ra là tại sao Việt Nam lại không thể là mảnh đất để cha con ông Hải có thể phát huy tài năng, cống hiến cho nước nhà? Tại sao một nhà khoa học nông dân như ông Hải lại được nước ngoài đón nhận, tôn vinh, trong khi ở Việt Nam thì bị “ghẻ lạnh”.
Bộ trưởng Khoa học và Công Nghệ Nguyễn Quân đã trả lời phỏng vấn báo chí bên ngoài hành lang Quốc hội xung quanh vấn đề này.
- Dư luận trong nước vừa qua rất ngạc nhiên về trường hợp bố con ông Trần Quốc Hải sang Campuchia mà có thể sửa chữa được thiết giáp cho nước này, được thưởng rất lớn. Tại sao những người khoa học nông dân như vậy không thể sáng tạo, cống hiến ngay trên đất nước mình, thưa Bộ trưởng?
Sức sáng tạo của mọi người, kể cả những nhà khoa học có bằng cấp hay người nông dân bình thường đều đáng trân trọng như nhau. Vấn đề ở chỗ sự sáng tạo ấy có thị trường hay không, ở đâu đó tạo ra được thị trường, có sự đặt hàng thì những sáng tạo ấy có khả năng được ứng dụng ra xã hội.
Trong lĩnh vực quốc phòng ở ta, việc sửa chữa các thiết bị, xe cộ cũng là công việc rất quan trọng. Tôi cảm nhận được ở ta các hệ thống nhà máy công nghiệp quốc phòng đã làm tốt việc này nên chúng ta chưa có nhu cầu đặt hàng những người dân khác ngoài hệ thống quốc phòng tham gia vào việc sửa chữa, cải tạo, nâng cấp các máy móc quốc phòng.
Cơ chế chính sách của chúng ta trong lĩnh vực này cũng có những bất cập. Chính phủ đã có nghị định về sáng kiến năm 2013 nhưng vướng mắc với hệ thống luật pháp nên nguồn lực để hỗ trợ cho những sáng kiến, sáng tạo của người dân chưa có cơ chế và nhìn chung rất khó khăn.
Cho đến nay chưa có điều khoản nào trong các văn bản luật pháp của ta cho phép các cơ quan nhà nước có thể dùng ngân sách nhà nước để hỗ trợ trực tiếp cho người dân. Ở đâu đó nếu có hỗ trợ được thì cũng phải xã hội hóa hoặc dùng những khoản kinh phí rất hạn chế từ ngân sách nhà nước để làm. Điều đó cũng hạn chế những hỗ trợ của nhà nước cho khả năng sáng tạo của người dân.
Khi cơ chế chính sách của chúng ta cho phép cơ quan nhà nước hoặc người đứng đầu cơ quan nhà nước có thể hỗ trợ với mức như Chính phủ Campuchia thì người dân của ta khi đó chắc chắn có thể sáng tạo trên quê hương của mình.
Chúng ta cũng có những điều chỉnh, như luật KH-CN 2013 là một bước tiến mới đưa ra cơ chế đặt hàng, cơ chế khoán chi và cơ chế quỹ. Nếu Chính phủ và Quốc hội tiếp tục thể chế hóa tốt những quan điểm này thì tôi tin những nhà khoa học cũng như người dân của chúng ta có thể thực hiện tốt những sáng tạo, ý tưởng khoa học của mình so với trước đây.
- Bộ trưởng nghĩ thế nào về nhận định Việt Nam có đầy đủ hệ thống trường đại học, viện nghiên cứu, cũng có đến hàng chục nghìn giáo sư, tiến sĩ nhưng mỗi khi có những sáng tạo thực sự gắn với đời sống lao động sản xuất thực tế thì lại đến từ những người nông dân chứ không phải đội ngũ khoa học hùng hậu kia?
Việc này phải nhìn nhận một cách bao quát, công bằng là rất nhiều sáng tạo, nghiên cứu khoa học của ta đã được ứng dụng thành công nhưng ta lại không mấy khi để ý đến vì coi đó là chuyện đương nhiên.
Xin nói là các nhà khoa học của ta đã làm được rất nhiều sản phẩm có giá trị cho cuộc sống như là hệ thống vắc-xin. Việt Nam là 1 trong 4 nước trên thế giới làm được vắc-xin Rota. Chúng ta cũng làm được các loại vắc-xin tiêm chủng mở rộng phòng 67 bệnh cho trẻ em. Không phải nước nào cũng làm được điều đó.
Hoặc chúng ta cũng đang làm chủ công nghệ chế tạo giàn khoan tự nâng 90m nước và 120 m nước đạt tiêu chuẩn quốc tế và thực tế đã hạ thủy thành công, trở thành 1 trong 3 quốc gia ở châu Á làm được điều đó…
Còn rất nhiều sản phẩm khác do giới khoa học chúng tôi làm ra đang được sử dụng nhưng dường như xã hội chưa chú ý nhưng những thành công của người dân, có thể là chưa có bằng cấp, được đề cập nhiều hơn.
- Như ông vừa nói thì những sáng tạo đó là đương nhiên và không cần phải nhắc đến như một thành tựu nên ít người biết đến sự cống hiến của đội ngũ các nhà khoa học Việt Nam?
Chúng tôi cho rằng đó là việc đương nhiên. Đó là những hiện tượng mà chúng ta cần khuyến khích.
Không phải Bộ không quan tâm đến điều đó mà vấn đề là cơ chế chính sách của chúng ta chưa phù hợp để có thể hỗ trợ được tối đa với người dân. Như tôi có nói, những công trình ấy, nếu người dân có sự gắn kết, hợp tác chặt chẽ với cơ quan khoa học thì tôi tin là nó còn tốt hơn nữa. Nhưng hiện nay ngay người dân cũng tự mình mày mò, chưa có sự hợp tác.
Còn nói số lượng tiến sỹ giáo sư của chúng ta nhiều nhất khu vực thì cũng chưa có sự kiểm chứng. Và trong số mấy chục ngàn tiến sỹ của chúng ta, tỷ trọng những người hoạt động trong lĩnh vực công nghệ kỹ thuật không cao và những người còn thực sự làm khoa học lại càng ít nữa vì rất nhiều người trong số đó đã đi làm quản lý, làm doanh nghiệp hay các lĩnh vực khác.
Nếu có một sự đánh giá thật đầy đủ thì tôi nghĩ cần có cuộc điều tra để xem trong số 25.000 tiến sĩ có bao nhiêu người làm trong lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật và có bao nhiêu người còn trực tiếp làm công tác nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ còn cứ nói như thế này thì giới khoa học cũng cảm thấy còn gì đó chưa khách quan.
Tôi cũng nghĩ những người nông dân không bằng cấp nhưng làm thế thực sự họ là những nhà khoa học, không bằng cấp nhưng họ đam mê, họ nghiên cứu rất nhiều, họ đọc sách rất nhiều, hơn cả những người có bằng cấp.
Cho nên nếu nói những người đó không phải là nhà khoa học thì không đúng, chúng tôi gọi họ là những nhà khoa học không bằng cấp và cũng trân trọng họ không khác những nhà khoa học có bằng cấp, khi những sáng tạo, sản phẩm của họ có ý nghĩa với xã hội.
Sức sáng tạo của mọi người, kể cả những nhà khoa học có bằng cấp hay người nông dân bình thường đều đáng trân trọng như nhau. Vấn đề ở chỗ sự sáng tạo ấy có thị trường hay không, ở đâu đó tạo ra được thị trường, có sự đặt hàng thì những sáng tạo ấy có khả năng được ứng dụng ra xã hội.
Bộ trưởng Khoa học & Công nghệ Nguyễn Quân
- Thực tế, qua tiếp xúc với báo chí, rất nhiều nhà khoa học không bằng cấp phàn nàn là chưa nhận được sự khuyến khích, tạo điều kiện cần thiết của cơ quan quản lý, thậm chí là gây khó khăn trong việc sản xuất, tạo ra các sản phẩm của mình. Đơn cử như trường hợp ông chủ của tàu ngầm mini Trường Sa 1, bị ngăn chặn khi thực hiện các hoạt động chạy thử nghiệm?
Có một số lĩnh vực như an ninh quốc phòng, muốn làm gì nên hợp tác với cơ quan quản lý vì chắc chắn nếu tàu ngầm đó chỉ làm cho gia đình, chạy trong ao, trong hồ của gia đình thì không ai ngăn cản nhưng một khi tàu ngầm muốn đưa ra chạy thử nghiệm trên sông, trên biển, máy bay muốn bay trên trời thì chắc chắn phải được cấp phép của các cơ quan quản lý nhà nước vì việc này liên quan đến tính mạng tài sản của người dân cũng như của chính người chủ tạo ra các sản phẩm đó. Đấy là chưa kể khả năng ảnh hưởng đến an ninh quốc phòng của quốc gia nữa.
Lẽ ra họ phải hợp tác chặt chẽ với cơ quan quản lý nhà nước vì thiết bị máy móc phải có quy chuẩn tiêu chuẩn và nếu là phương tiện giao thông phải có đăng kiểm – điều kiện bắt buộc theo luật, luật đâu cũng thế. Vậy nên nếu họ có sự hợp tác từ đầu, cơ quan nhà nước có sự kiểm tra giám sát trong quá trình chế tạo, cấp chứng nhận đăng kiểm, được phép lưu hành thiết bị đó… thì thuận lợi hơn.
Trường hợp tàu ngầm ở Thái Bình, một vài máy bay ở Hà Nội, Tây Ninh… những người làm có ý tưởng đó thì họ chưa thực sự hợp tác với các cơ quan nên làm xong rồi cũng không thể được cấp phép. Các cơ quan cấp phép lại phải căn cứ vào việc các mô hình đó được thiết kế trên tiêu chuẩn, quy chuẩn nào không, cơ quan nào đăng kiểm… vì thế rất khó cho cơ quan cấp phép.
Còn nếu họ hợp tác từ đầu, mời cơ quan đăng kiểm tham gia từ đầu, kiểm định từ thiết kế cho tới chất lượng từng mối hàn, việc chế tạo từng thiết bị sử dụng trong mô hình đó thì mới có thể cấp phép hoặc cấp đăng kiểm được.
Đó cũng là câu chuyện tôi đã nhiều lần trao đổi với người dân rằng nếu bà con có ý tưởng thì nên liên hệ với cơ quan quản lý ở các địa phương là các Sở KH-CN thì họ sẽ giúp liên lạc, kết nối với các viện nghiên cứu, trung tâm khoa học, cơ quan quản lý để người dân được thuận lợi hơn.
Đương nhiên là có khó khăn khi ngân sách nhà nước dành cho hoạt động này gần như không có nên người dân khi đến với các cơ quan nhà nước là tìm sự hỗ trợ về tài chính nhưng không đạt được nên bà con không tìm đến nữa nhưng cần phải hiểu hỗ trợ tài chính cũng chỉ là một phần, quan trọng còn là những hỗ trợ tư vấn về quy định quản lý để làm sao sản phẩm làm ra được cấp phép và lưu hành.
- Trở lại vụ cha con ông Hải, khi được Chính phủ Hoàng gia Campuchia phong chức “Đại tướng quân” có phát biểu 1 câu “những sáng tạo, phát kiến của tôi không được khuyến khích trên quê hương mình” dường như chứa đựng rất nhiều day dứt?
Tôi nghĩ là không phải là không được khuyến khích. Chính phủ cũng đánh giá rất cao những ý tưởng sáng tạo như vậy. Tuy nhiên, như đã nói, với Chính phủ Việt Nam thì việc sửa chữa xe pháo đã có một hệ thống công nghiệp quốc phòng đảm đương rất tốt rồi.
Hai nữa là chắc chúng ta cũng thấy chưa có nhu cầu cải tiến nâng cấp hệ thống thiết bị quốc phòng đó nên ngay những hệ thống khoa học của nhà nước cũng chưa nhận được đặt hàng đó chứ đừng nói đến người dân. Trong khi đó phía Campuchia lại có nhu cầu. Họ có rất nhiều máy móc hỏng mà không có người sửa chữa hoặc có thể có thiết bị cần cải tạo cho phù hợp với điều kiện của họ thì họ có thể mời.
Một điều nữa là cơ chế của họ rất thoáng, họ có thể tin tưởng giao cho một người nước ngoài một khoản tiền rất lớn để làm việc đó trong khi chúng ta chưa có quy định nào cho phép có thể làm việc đó một cách thông thoáng như vậy.
Lan Uyên (ghi)
Ai bảo các nhà khoa học VN k làm được con ốc vít?
Trả lờiXóaĐây: Tàu đệm khí:
Tàu đổ bộ đệm khí “made in Viet Nam"
(GDVN) - Con tàu “đổ bộ” đệm khí “made in Vietnam” đã được một nông dân Hai Lúa chế tạo thành công và cho chạy thử nghiệm ngay trên cánh đồng nhà mình.
Tuy mới chỉ có hơn 13 ngàn lượt view, nhưng video về Tàu đệm khí "Made in Hai Lúa" Việt Nam đăng tải trên mạng youtube đã làm cho nhiều người không khỏi bàng hoàng và thán phục trước tài năng và sức sáng tạo lớn lao của người nông dân Việt sớm hôm chỉ biết “bán mặt cho đất bán lưng cho trời”.
Qua video, tàu đệm khí Hai Lúa có cấu tạo khá đơn giản, bao gồm thân tàu, quạt nâng, chong chóng đẩy, các túi đệm khí và hệ thống lái.
Quạt nâng sẽ cung cấp khí làm căng phồng các túi khí và duy trì áp lực đệm khí trong các túi khí này để nâng tàu lên khỏi mặt đất, mặt nước một khoảng cách nhất định còn bánh lái đặt ở phần đuôi tàu đảm nhiệm việc điều khiển tàu.
Tàu đệm khí Hai Lúa. Các túi khí được gắn chặt với phần thân, giúp duy trì đệm khí dưới tàu. Chong chóng đẩy sẽ đẩy tàu đi về phía trước nhờ một động cơ đẩy cực khỏe.
Quan sát video ta thấy thân tàu được làm bằng gỗ rất chắc chắn và không thấm nước. Thiết kế này sẽ giúp giảm trọng lượng của con tàu đi rất nhiều.
Việc một nông dân Hai Lúa chế tạo thành công tàu đệm khí đã cho thấy được sức sáng tạo rất đáng khâm phục và tự hào của người nông dân Việt Nam trong thời kỳ mới. T
Tàu đệm khí “made by Hai Lua” Việt Nam sẽ mở ra cơ hội lớn để chế tạo những con tàu không chỉ nhẹ mà còn đi nhanh hơn và chở được nhiều người hơn tại các khu vực sông nước nhất là vùng sông nước Nam Bộ cần di chuyển ở tốc độ cao trong những trường hợp khẩn cấp như cứu hộ, cấp cứu và du lịch.
Tàu đệm khí Hai Lúa. Trong năm 2011, trường ĐH Bách khoa TP Hồ Chí Minh cũng đã hoàn thành chiếc tàu đệm khí – loại tàu vừa hoạt động dưới nước, vừa chạy được trên bờ.
Tàu dài 4,7m, rộng 2,2m, trọng lượng tàu hơn 180kg, chở được 3 người, vận tốc từ 40 đến 50km/h. Tàu đã được thử nghiệm trên cạn nhiều lần và được chế tạo từ một đề tài cấp trọng điểm của Đại học Quốc gia TP.HCM, với kinh phí lên đến 600 triệu VNĐ.
Trả lờiXóaSau khi video Tàu đệm khí made by Hai Lúa được đăng tải, đã có rất nhiều người bày tỏ sự thán phục cũng như đưa ra những ý kiến đánh giá đóng góp để hoàn thiện hơn nữa con tàu đệm khí tuyệt vời này.
Độc giả với nickname “MrBangCoi” thì bày tỏ sự tự hào một cách hài hước: “chất ... lắp súng nữa là vào biên chế (trong quân đội) được rồi”. Còn độc giả “gaufive1” thì ao ước đưa con tàu : “ra biển chuẩn bị phóng lôi và tên lửa.”
Độc giả “aimunsolochoiko” đánh giá: “hệ thống bánh lái chưa ổn định lắm, nhưng tự nghiên cứu phát triển chế tạo như thế là quá giỏi rồi.” Cùng có nhận định như trên là độc giả “hoanghuynh2409”: “Rất hay nhưng điều khiển hình như không chạy thẳng mà hơi bị lệch, cố gắng phát huy.”
Tàu đệm khí của trường ĐH Bách Khoa TP. HCM. So sánh tàu đệm khí “made in hai Lúa” với tàu đệm khí của trường ĐH Bách Khoa TP.HCM, độc giả “dinhquangdinh” cho biết: “Cái tàu dệm khí này chạy còn máu lửa hơn tàu của ĐHBK TPHCM nhiều, sao không công khai tên tác giả vè nguyên quán để anh em gần xa tỏ lòng ngưỡng mộ”.
Độc giả “0rigami1” cũng có so sánh tương tự: “Con này nhạy chán so với con của BK, quan sát kĩ cái rudder bẻ lúc đang tốc độ cao thì bị dạt 1 đoạn ngắn rồi chuyển hướng luôn còn gì. Con của BK vừa chậm vừa đù.”
Độc giả “Nguyen Phat Thinh” thì tỏ ra khá tiếc nuối: “Giỏi quá. Mà sao cái này không được lên báo vậy.”
Chạy thử nghiệm tàu đệm khí trong khuôn viên ĐH Bách Khoa TPHCM. Độc giả với nickname “Leminhthin07” thì có tiết lộ khá bất ngờ về tác giả của con tàu đệm khí Hai Lúa: “Anh Hai này là cựu sinh viên khoa Giao Thông - ĐH Bách Khoa HCM đó mấy bạn… Tàu này muốn mạnh hay yếu là do người thiết kế, cần mạnh chỉ cẩn thay động cơ lớn hơn nhưng tiêu hao quá nhiều nhiên liệu thì có nên ko? Lái nhạy hay không là do khoảng cách bánh lái tới cánh quạt (có thể điểu chỉnh được).
Mình là thành viên chế tạo BAKVEE (tàu đệm khí của trường ĐHBKHCM), thật sự khâm phục anh Hai vì khả năng tự thiết kế, tự chế tạo, đặc biệt là công nghệ túi khí…Xin chúc mừng Anh.”
Vn các đ.c đang diễn hài cho TG coi đấy hở khoặc khoặc =)) nói thiệt chứ, cái tầu đệm + khí nầy mà ra trận, đảm bảo TQ ĐL, Phi sẽ tự thua, vì quân các nước đó chết vì sặc cười trước khi chiến đấu kha kha :))
HL-1, chiếc máy bay đầu tiên do trong nước thiết kế, chế tạo đã bay thử nghiệm thành công ngày 1-2-1984 trên bầu trời Hà Nội.
Trả lờiXóaKhoảng năm 1999-2000 báo chí ồn lên chuyện có hai ông “hai lúa” mầy mò chế tạo được máy bay; rồi sau đấy lại có tin các nhà khoa học thuộc Hội Cơ học Việt Nam cũng tự làm ra mẫu máy bay.
Mới đây, một “bí mật quân sự” được công khai: trong dịp kỷ niệm Quốc khánh 2-9 năm nay, tại Bảo tàng Phòng không - Không quân Hà Nội, trưng bầy chiếc máy bay đầu tiên do quân đội thiết kế, chế tạo từ những năm đầu thập niên 80 của thế kỷ trước.
Như vậy trong vòng 30 năm qua ở nước ta đã có ba nhóm, thiết kế, chế tạo máy bay.
Có sự chuẩn bị bài bản
Từ đầu năm 1978, Quân chủng Không quân đã có dự án chế tạo máy bay với mục tiêu là: đào tạo đội ngũ cán bộ nghiên cứu và công nhân kỹ thuật ban đầu biết thiết kế, chế thử và tổ chức bay thử một số loại máy bay từ đơn giản đến phức tạp, làm nòng cốt cho nền công nghiệp hàng không sau này.
Đảm nhận dự án là Viện Kỹ thuật quân sự không quân (Viện KTQSKQ), nơi vốn tập trung được một lực lượng cán bộ khoa học kỹ thuật hàng không hùng hậu vào bậc nhất ở nước ta thời điểm ấy, hầu hết các kỹ sư hàng không đào tạo từ nước ngoài (chủ yếu từ Liên Xô cũ); bên cạnh đó sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước quân đội cũng tiếp thu được kho vật tư kỹ thuật của Mỹ nguỵ để lại khá dồi dào, trong đó có nhiều loại chuyên dụng cho không quân.
Một thuận lợi khác, lúc đó có một Việt kiều tại Pháp là công trình sư chế tạo máy bay Nguyễn Văn Phúc về nước, ông muốn bày tỏ lòng yêu nước của mình bằng việc truyền đạt kinh nghiệm nghề nghiệp cho các kỹ sư hàng không trẻ.
Như vậy đã hội tụ đủ những yếu tố cần thiết, để có thể bắt tay vào một công việc khó khăn, phức tạp chưa từng có tiền đề ở nước ta. Nhóm thiết kế chọn mẫu là loại cánh quạt nhỏ, nhẹ trinh sát, liên lạc trên không, mô phỏng theo máy bay Rallye-220 GT của Pháp.
Tiêu chuẩn thiết kế, như bình thường vẫn theo tiêu chuẩn của hàng không Liên Xô, song nhóm thiết kế đứng đầu là đại uý, phó tiến sĩ (nay là tiến sĩ) Nguyễn Văn Hải với sự tư vấn của ông Nguyễn Văn Phúc đã mạnh dạn chọn tiêu chuẩn còn rất xa lạ với Việt Nam, là FAR-25 của Mỹ, sự thành công về sau này của dự án cũng là do ngay từ đầu theo một tiêu chuẩn tiên tiến.
Đến tháng 7-1980, tức chỉ sau hơn một năm kể từ khi nhóm thiết kế và chế thử của Viện KTQSKQ vào cuộc, chiếc máy bay đầu tiên 4 chỗ ngồi mang ký hiệu TL-1 đã ra đời và bay thử thành công.
Cũng cần nói thêm là, động cơ máy bay khả năng trong nước không thể chế tạo được, mà chỉ là tính toán, lựa chọn, lắp ráp một loại động cơ cánh quạt của Mỹ sẵn có trong kho chiến lợi phẩm.
Sau thành công của máy bay đầu tiên, từ đầu năm 1981 nhóm thiết kế lại tiếp tục mẫu mới dùng trong bay huấn luyện có ký hiệu HL-1 và đến giữa năm 1987 chiếc HL-2 tiếp tục ra đời. Tiếc rằng sau đó, do điều kiện bị cấm vận của Mỹ, nền kinh tế nước ta lại đang gặp nhiều khó khăn, nên chương trình chế tạo máy bay của quân đội bị dừng lại.
Như vậy có thể nói, chương trình thiết kế, chế tạo máy bay của quân đội đã cơ bản đạt được những mục tiêu ban đầu đề ra, về sau quân đội còn chế tạo được thêm một số loại máy bay kiểu khác, cũng một phần nhờ có bước đi đầu tiên thành công.
vụ này cũng hơi khó nói thật. cũng phải nói rằng vấn đề sửa chữa trang thiết bị, phương tiện phục vụ cho quốc phòng không phải người dân ai cũng hiểu thấu đáo, thế nên nếu để cho một người chưa có cơ sở gì liên quan đến nghiên cứu, sửa chữa và nâng cấp các trang thiết bị phương tiện quốc phòng đến giúp quân đội sửa chữa nâng cấp thì hơi khó, nhỡ đâu sửa chữa thất bại thì biết làm thế nào? còn các quốc gia bạn muốn mời người dân nước ta sang giúp họ sửa chữa nâng cấp thì đó là quyền quyết định của họ, có thể do họ không có người hay thiếu nhân lực.
Trả lờiXóacòn về vấn đề các thành tựu khoa học của các nhà nghiên cứu, nhà khoa học của ta thì tôi cho rằng có thể họ không được tiếp xúc thực tế nhiều như người dân nên có những vấn đề họ không rõ ràng. khoa học đòi hỏi phải thực nghiệm, chỉ làm việc vs mấy bản vẽ, mấy con số với mấy cái học thuyết thì không đủ. cần phải tiến hành thực tế thực nghiệm nhiều hơn nữa.
về phần chính sách của nhà nước đối vs các ngành khoa học công nghệ, phải nói là tuy chúng ta đã có những chủ trương chính sách có lợi, phục vụ cho phát triển khoa học công nghệ nhưng từng đó vẫn chưa đủ. khoa học công nghệ cũng như tài năng của con người cần được đầu tư hơn nữa.
Sang sự kiện thiết kế chế tạo máy bay thứ hai. Những năm đầu của thế kỷ 21, Hội Cơ học Việt Nam đề xuất dự án chế tạo máy bay loại nhỏ, ký hiệu VAM-1, do GS.TS. Nguyễn Xuân Hùng chủ trì.
Trả lờiXóaVà năm 2003, Thủ tướng chính phủ đồng ý cho bay thử nghiệm máy bay VAM-1, được cải hoán một số bộ phận như càng, thanh điều khiển… từ mẫu máy bay nhỏ Beaver RX550 của Canada.
Như nhận định của GS. TSKH. Bùi Song Cầu, Chủ tịch hội đồng nghiệm thu đề tài của Sở khoa học-công nghệ TP. Hồ Chí Minh : “Tự thiết kế, chế tạo ngay một chiếc máy bay hoàn toàn mới là chưa thể được. Vì vậy mua một chiếc máy bay của nước ngoài, nghiên cứu tiếp xúc và làm chủ để chế tạo từng bộ phận máy bay là bước tiếp cận đúng đắn của nhóm nghiên cứu”.
Ngày 8-12-2005, tại sân bay Nước Trong, Long Thành, Đồng Nai chiếc VAM-1, hai chỗ ngồi, tỷ lệ nội địa hoá 20% đã bay thử nghiệm được cho là thành công, cất hạ cánh 3 lần, bay trên không trung 24 phút, ở độ cao nhất là 875 mét.
Đáng lẽ theo kế hoạch, Hội Cơ học sẽ chế tạo tiếp VAM-2, tỷ lệ nội hoá 70% dự kiến bay thử vào năm 2006, song do nhiều nguyên nhân mà việc này không tiến hành được, chỉ dừng lại ở VAM-1.
Máy bay trực thăng do “hai lúa” chế tạo đưa ra nơi thử nghiệm, song cuộc bay sau đó không thành. Ảnh: TL.
Trả lờiXóaChuyện hai ông “hai lúa” cách gọi theo tiếng địa phương Nam Bộ) ở xã Suối Ngô (Tân Châu, Tây Ninh) tự bỏ tiền túi để chế tạo máy bay thời gian qua đã được báo chí nói đến nhiều.
Họ bắt đầu “dự án” từ năm 1999 và kéo dài đến tận giữa năm 2006 mới kết thúc, mà không đạt được thành quả gì ngoài hai mẫu máy bay lên thẳng lắp loại động cơ của… ô tô.
Do kết luận của hội đồng thẩm định của Bộ Quốc phòng (tháng 8-2006), là máy bay chưa đủ điều kiện bay, mà đến nay máy bay của “hai lúa” đã không thể cất mình lên khỏi mặt đất được phút nào!
Không ai nghi ngờ về động cơ trong sáng của hai ông, muốn có một chiếc trực thăng dùng trong việc đi tuần rừng (rừng được khoán bảo vệ) và làm một số việc như rải phân, thuốc trừ sâu.
Nhưng do hai ông không có kiến thức chuyên môn về hàng không, lại làm việc đơn độc, không có thông tin cập nhật, thì thất bại là lẽ đương nhiên.
Có lẽ đây là minh chứng rõ nhất cho việc tiến hành nghiên cứu, cải tiến không lượng sức và ngay từ đầu đã chọn sai đề tài. Nếu với nhiệt tình, cùng tay nghề chỉ là sửa chữa cơ khí nhỏ mà họ đi vào cải tiến máy móc, tìm đến những đề tài đơn giản, thiết thực ở địa phương thì chắc sẽ gặt hái được thành công.
Qua ba sự kiện chế tạo máy bay kể trên, cho thấy một thực tế hiển nhiên, dễ hiểu, song vẫn có một số người bỏ qua, đó là không thể làm một dự án khoa học công nghệ lớn, mà không có sự chuẩn bị chu đáo cả về nhân lực (chất xám) cùng cơ sở vật chất bảo đảm. Và đặc biệt là, với những công trình ta chưa có nhiều kinh nghiệm, rất cần vai trò của người cố vấn.
Gần đây, người viết bài này khi hỏi tiến sĩ đại tá Nguyễn Văn Hải về vai trò của công trình sư Nguyễn Văn Phúc trong việc thiết kế, chế tạo máy bay của nhóm Viện KTQSKQ trước đây, ông thẳng thắn trả lời: “Lúc đó nếu không có ông Phúc, chắc là chúng tôi đã chọn đề tài khác phù hợp hơn với khả năng của mình”.
Còn điều này nữa. Với sự mở cửa hội nhập hôm nay, thì việc tìm hiểu thiết kế chế tạo những loại máy bay thông dụng như trước đây không nên đặt ra, sẽ chóng vánh, hiệu quả hơn nhiều khi ta nhập đồng bộ dây truyền công nghệ tiên tiến của nước ngoài.
Vấn đề quan trọng là: chuẩn bị vốn liếng, cùng lực lượng cán bộ, công nhân kỹ thuật đủ sức tiếp nhận chuyển giao công nghệ mới hiện đại.
MÌnh nghĩ, báo chí đã quá thổi phồng tài năng của cha con ông Hải.
Trả lờiXóaBáo chí, không biết vì lý do kém hiểu biết hay cố tình làm lơ những thành tựu khoa học của nước nhà mà ỷ eo đến thế.
Ông Hải, theo mình là người đam mê sáng tạo. Rất chịu khó khám phá và có được thành công không thể phủ nhận.
Nhưng ông phát biểu rằng đam mê của ông k được khuyến khích tại nước nhà là câu trả lời hợm hĩnh và đi quá xa so với những gì mà nước nhà đã làm đối với ông.
Mình nghĩ cũng nên có những đãi ngộ, tạo điều kiện nhất định để khuyến khích những người như này nghiên cứu, có thể giờ ta chưa cần nhưng một thời gian nữa ta cần thì sao, lúc đó làm sao huy động họ sáng tạo được?
Trả lờiXóaMình nghĩ cũng nên có những đãi ngộ, tạo điều kiện nhất định để khuyến khích những người như này nghiên cứu, có thể giờ ta chưa cần nhưng một thời gian nữa ta cần thì sao, lúc đó làm sao huy động họ sáng tạo được?
Trả lờiXóa