ĐẠI SỨ MỸ TẠI VIỆT NAM: "TÔI ĐÃ TỰ CẤU MÌNH"

Đại sứ Mỹ tại Việt Nam: 'Tôi đã tự cấu mình'

TP - Về cuộc hội đàm giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng, Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius nói ông đã “tự cấu vào mình” - một cách nói của người Mỹ trước sự việc khó tin đang diễn ra.

Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius tại cuộc họp báo ngày 28/7 ở Hà Nội. Ảnh: Trúc Quỳnh

Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius hôm qua tổ chức họp báo để nói về kết quả chuyến thăm Mỹ vừa qua của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Ông Osius chia sẻ, khi đến Việt Nam nhận nhiệm vụ vào tháng 2/2014, chẳng bao lâu ông nhận ra chuyến thăm như vậy rất quan trọng. Nên khi chuyến thăm diễn ra, ông cảm thấy “rất sung sướng”. “Tôi nghĩ đó là mốc quan trọng trong lịch sử của Việt Nam và Mỹ. Hai nhà lãnh đạo đã rất toàn tâm toàn ý, chuẩn bị tốt, thư giãn thoải mái và đạt được những nhận thức quan trọng. Tôi nghĩ không có cuộc gặp nào có thể tốt hơn thế nữa”, ông Osius nói.

Tôn trọng hệ thống chính trị của nhau

Trước câu hỏi Mỹ trông đợi gì ở hệ thống chính trị của Việt Nam thời gian tới, Đại sứ Mỹ Osius nói rằng, trong tuyên bố về việc thiết lập quan hệ đối tác toàn diện Việt- Mỹ đưa ra năm 2013 khi Chủ tịch nước Trương Tấn Sang thăm Mỹ, hai bên bày tỏ tôn trọng hệ thống chính trị của nhau. Điều này được nhắc lại trong cuộc gặp của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Obama tại Phòng Bầu dục và trong tuyên bố chung của hai nhà lãnh đạo. “Điều này vượt quá tính chất biểu tượng, cho thấy hai bên dù có hệ thống chính trị khác nhau vẫn có thể là đối tác, hai bên vẫn có thể nói về những vấn đề khó khăn như nhân quyền, lao động. Bất chấp có hệ thống chính trị khác nhau, hai bên vẫn có thể làm sâu sắc thêm quan hệ về an ninh, kinh tế, quan hệ giữa nhân dân hai nước. Chúng ta không cần hệ thống chính trị giống hệt nhau để hợp tác, đẩy mạnh quan hệ”, Đại sứ Mỹ khẳng định.

“Tôi nghĩ đó là mốc quan trọng trong lịch sử của Việt Nam và Mỹ. Hai nhà lãnh đạo đã rất toàn tâm toàn ý, chuẩn bị tốt, thư giãn thoải mái và đạt được những nhận thức quan trọng. Tôi nghĩ không có cuộc gặp nào có thể tốt hơn thế nữa”.
Đại sứ Mỹ Ted Osius nói về cuộc hội đàm giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Mỹ Obama

Đại sứ Osius chia sẻ, khi đến bang California, ông nhận được một câu hỏi rằng Mỹ có chương trình gì để thay đổi hệ thống chính quyền Việt Nam. Ông Osius đã nói rằng, đó không phải chính sách của Mỹ, mà chính sách của Mỹ là tôn trọng sự khác biệt trong hệ thống chính trị của các nước khác. Và rằng Mỹ nếu muốn xây dựng quan hệ với các nước thì không thể không tôn trọng hệ thống chính trị của họ. Đại sứ Mỹ nói rằng, tiến trình hòa giải giữa hai nước vẫn đang diễn ra và không chỉ hoàn tất chỉ nhờ một chuyến đi. Đại sứ Mỹ kể rằng, khi ông đến thăm quận Cam ở bang California, một số người ở đó tỏ vẻ không vui khi Việt Nam và Mỹ xích lại gần nhau. Đại sứ Mỹ cho rằng, hai nước cần tiến hành các bước để những người vẫn còn giữ nỗi đau về chiến tranh tham gia vào quá trình hòa giải.

Về hợp tác Việt - Mỹ trong lĩnh vực an ninh - quốc phòng, Đại sứ Mỹ Osius nói rằng, phía Mỹ rất hài lòng với tốc độ hợp tác an ninh - quốc phòng của hai nước ở mức hiện nay, và “chúng tôi không cố gắng đẩy quá trình đó nhanh hơn”. Hai nước đã chứng kiến chuyến thăm Việt Nam thành công của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter vào cuối tháng 5 đầu tháng 6 vừa qua. Nhân chuyến thăm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, hai bên đã ký Biên bản ghi nhớ về gìn giữ hòa bình, cho thấy hai nước đang tiến đến hợp tác ở cấp độ khu vực và toàn cầu.

Hai bên cũng đạt tiến triển tốt trong khắc phục hậu quả chất độc da cam/dioxin, rà phá bom mìn chưa nổ, tìm kiếm quân nhân mất tích trong chiến tranh. “Tất cả những điều này dọn đường cho mối quan hệ tốt đẹp trong lĩnh vực an ninh. Chúng tôi rất hài lòng với nhịp độ hiện nay”, ông Osius nói.

Trước câu hỏi quan hệ Việt - Mỹ có gây quan ngại cho nước khác hay không, Đại sứ Mỹ nói rằng, ông hiểu Việt Nam có chính sách đối ngoại độc lập, mong muốn có quan hệ tốt đẹp với tất cả các nước, và Mỹ ủng hộ Việt Nam có quan hệ tốt với các nước láng giềng. Đại sứ Mỹ nhớ lại dịp cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton thăm Việt Nam gần đây, một cựu chiến binh Việt Nam được phỏng vấn bên ngoài khách sạn Daewoo đã nói rằng, có 1.000 người bạn cũng chưa đủ và có 1 kẻ thù đã là quá nhiều.

“Nếu nhìn lại lịch sử của Việt Nam sẽ thấy người Việt Nam khao khát hòa bình, muốn có mối quan hệ hài hòa với các nước khác”, ông Osius nói.

Đàm phán TPP khó khăn chặng cuối 

Trả lời câu hỏi liệu Việt Nam có bị gạt bỏ nếu không đáp ứng được các tiêu chuẩn cao khi tham gia Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), Đại sứ Osius cho biết, Đại diện Thương mại Mỹ Michael Froman đã đến gặp các nhà lãnh đạo Việt Nam, và các nhóm đàm phán của các nước đang gặp ở Hawaii (Mỹ). Giai đoạn đàm phán gần kết thúc hiệp định rất phức tạp, mà cuộc thương lượng TPP kéo dài 6 năm qua, đến giai đoạn cuối, các bên đều không muốn nhượng bộ. Đại sứ Mỹ nói rằng, 12 nước đàm phán TPP, trong đó có Việt Nam, đều sẽ phải đưa ra những quyết định khó khăn. Về vấn đề lao động, điểm cốt lõi là Việt Nam sẽ phải chấp nhận tuân thủ những tiêu chuẩn quốc tế về lao động, bao gồm cho phép tự do thành lập nghiệp đoàn, tự do hội họp…

Tháng sau, Ngoại trưởng Mỹ thăm Việt Nam

Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby vừa thông báo, Ngoại trưởng John Kerry sẽ thăm Việt Nam từ ngày 6 đến 8/8, sau chặng dừng chân tại Ai Cập, Qatar, Singapore và Malaysia. Tại Hà Nội, Ngoại trưởng Kerry sẽ hội đàm với Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh về các vấn đề song phương và khu vực, đồng thời dự các hoạt động đặc biệt kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao Việt - Mỹ. Ngoài ra, tháng sau, Phó chánh án Tòa án Tối cao Mỹ Ruth Bader Ginsburg sẽ thăm Việt Nam lần đầu tiên.