Gia Lai: BÀI HỌC NÀO TỪ VỤ CÔN ĐỒ TẤN CÔNG LÀM 4 CHIẾN SĨ CÔNG AN TRỌNG THƯƠNG ?

Ong Bắp Cày

Vụ côn đồ dùng dao tấn công làm 4 cán bộ chiến sĩ công an bị thương ở huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai có thể được coi là vụ việc cực kỳ nghiêm trọng về an ninh trật tự. Vụ việc đặt ra nhiều vấn đề cho công tác công an trên địa bàn cũng như của cả nước, đặc biệt là trong bối cảnh hiện nay.

Không chỉ chống người thi hành công vụ hay cố ý hủy hoại tài sản, và cũng không chỉ là cố ý đả thương hay gây rối trật tự công cộng, đối tượng còn cố ý giết người. 

Chỉ trong 1 vụ việc, đối tượng đã dùng dao rựa chém làm trọng thương 4 chiến sĩ công an.

Đối tượng là Đinh Văn Mạnh, sinh 1993, ngụ tại thôn Kế Tân, xã Ia Sol, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai.

Tóm tắt vụ việc: Tối ngày 2/10, CSGT công an huyện phối hợp với công an thị trấn Phú Thiện tuần tra kiểm soát phương tiện lưu thông trên quốc lộ 25 theo chuyên đề 828/KH-CAH ngày 1/1/2018 của công an Huyện Phú Thiện. 

Quá trình thực hiện kế hoạch này, tổ công tác vấp phải sự chống đối của Đinh Văn Mạnh (điều khiển xe gắn máy BKS 81D1-005.33) khi yêu cầu đối tượng dừng xe do lạng lách, đánh võng trên đường.

Mức độ chống đối của Đinh Văn Mạnh là cực kỳ nguy hiểm khi liên tục dùng xe máy, vòng đi vòng lại rồi tăng tốc lao thẳng vào tổ công tác. Khi không đâm trúng được ai, Mạnh xuống xe lăng mạ công an, đồng thời dùng dao rựa chém trọng thương anh (1) Đinh Quang Thiện, công an viên thị trấn Phú Thiện, và 3 cán bộ CSĐT công an huyện Phú Thiện là (2) Thượng uý Đặng Văn Mạnh; (3) Thiếu uý Vũ Hồng Phong; (4) Trung uý Nguyễn Tiến Thành.

Ngoài ra, Mạnh chém hỏng một mô tô chuyên dụng, một xe ô tô của người dân và phá hỏng một trụ xăng. 

Mạnh chỉ chịu bị bắt khi có người dân và lực lượng công an huyện tăng cường vây bắt.

Ngay sau đó, các cán bộ, chiến sĩ Công an bị thương lập tức đã được đưa đi cấp cứu tại bệnh viện. Đinh Văn Mạnh cũng đang được điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh với các vết thương phần mềm do người dân vây đánh. 

Người nhà của Đinh Văn Mạnh cho hay, Mạnh từng theo học Đại học nhưng do mắc bệnh lý tâm thần nên đã bỏ học giữa chừng. Hiện đối tượng vẫn đang dùng thuốc điều trị của cơ sở y tế. 

Xin được nhắc lại, vụ việc xảy ra làm 4 cán bộ công an trọng thương là rất nghiêm trọng và câu hỏi đặt ra là (1) lực lượng công an phải và được phép làm gì khi đối mặt với trường hợp tương tự, và (2) với đối tượng như Đinh Văn Mạnh thì xử lý thế nào?

Với (1): Thú thật, tôi không hiểu tại sao một tổ công tác gồm 6 cán bộ công an chuyên nghiệp và 1 công an viên của thị trấn lại không thể ngăn chặn một tên côn đồ như Đinh Văn Mạnh. Họ được trang bị kiến thức, công cụ hỗ trợ và có thể có cả vũ khí mà lại để 4 chiến sĩ bị thương?

Tính chiến đấu, sự dũng cảm của họ đâu?

Sự cảnh giác của họ đâu rồi?

Hợp đồng tác chiến, phối hợp lực lượng, kỹ năng giải quyết tình huống, khả năng sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ và sức khỏe của họ thế nào? 

Tôi tin các điều trên họ đã được đào tạo ngay từ trong các trường công an nhân dân. Nhưng có lẽ họ đã quên do không thường xuyên luyện tập ngoài thực tế. Tất cả những điều này cần được công an Gia Lai nghiêm túc rút kinh nghiệm và khắc phục.

Quan điểm của người viết rất rõ ràng, những trường hợp như thế này cần phải trấn áp mạnh tay, kể cả buộc phải nổ súng tiêu diệt. Đừng sợ báo chí nhảy vào đặt vấn đề về tính hợp pháp khi nổ súng trong trường hợp này. Nổ súng trước hết là để bảo vệ an toàn tính mạng cho những người thi hành công vụ, bảo vệ tính mạng người dân, bảo vệ tài sản của nhà nước và của nhân dân. Nổ súng trong trường hợp này chính là cách tốt nhất để tiêu diệt một mối hiểm họa cho xã hội. 

Bốn nhân mạng không phải là ít và nó là bài học cho lực lượng công an, nhất là CSGT, CSCĐ và các lực lượng tham gia giải quyết các vụ việc liên quan đến quyền, lợi ích của người dân. Bài học quan trọng nhất là tinh thần cảnh giác cao độ, nhất là với các trường hợp chống đối. Từ sự cảnh giác, sẽ có sự phán đoán các tình huống bất ngờ xảy ra, đe dọa tới sự an toàn của người dân và chính họ. Kèm theo đó là cách xử lý các tình huống này. Trong vụ việc này, rõ ràng các CSGT đã mất cảnh giác. Đối tượng vòng đi vòng lại, liên tiếp dùng xe máy tốc độ cao đâm vào tổ công tác, cho đến khi đối tượng dùng dao tấn công mà vẫn không có phương án phòng ngừa. Hoặc không kiên quyết phòng ngừa.

Thực tế không chỉ trong vụ này, khi tác nghiệp, lực lượng công an thường phải chịu sức ép rất lớn không chỉ từ phía người vi phạm mà còn từ phía những người dân khi họ thực hiện quyền giám sát. Những clip về CSGT tung lên mạng từ người dân thường bị cắt xén theo ý đồ xấu có lẽ cũng là tác nhân khiến CSGT "sợ" hoặc vì "giữ mình". Rất có thể công an đã vì điều này mà không dám sử dụng vũ lực với đối tượng, dù đã được đào tạo bài bản. 

Một điểm nữa, tôi không rõ lắm về việc trang bị cho lực lượng CSGT hiện nay như thế nào, nhưng với những gì quan sát được, tôi cho rằng, việc trang bị cho CSGT trong điều kiện hiện này vừa thừa, vừa thiếu. 

Thừa là thừa khẩu súng. Trang bị súng cũng như không vì không ai dám sử dụng bắn "dân" cho dù "dân" cực côn đồ. Điểm này hẳn các bạn đọc rõ hơn tôi.

Trong khi thừa súng ngắn thì CSGT lại thiếu máy quay phim. 

Máy quay phim thực sự có giá trị trong tác nghiệp của CSGT. Trước hết, nó được sử dụng để ghi nhận những hoạt động nghiệp vụ của CSGT, từ thái độ, tác phong, cho đến quy trình. Nhờ nó các chứng cứ phạm pháp của đối tượng được lưu giữ bảo quản và không hiếm trường hợp nó trở thành chứng cứ quan trọng chứng minh hành vi vi phạm pháp luật của các đối tượng và cũng là chứng cứ để bảo vệ chính bản thân người CSGT cũng như uy tín của ngành công an. Bên cạnh đó, chính việc ghi hình này sẽ góp phần chống tiêu cực trong CSGT và là nguồn "Giáo khoa" để phục vụ công tác giảng dạy hoặc để rút kinh nghiệm khi cần.

Nhiều trường hợp, vì không có clip ghi lại, CSGT dù làm đúng cũng vẫn bị rơi vào thế bất lợi trước dư luận và bất lợi ngay cả với lãnh đạo của mình.

Trước mắt, khắc phục hạn chế này, các CSGT thông nên tự mình dùng Smartphone để tự bảo vệ mình trước. Nhưng về lâu dài, CSGT cần được trang bị máy chuyên nghiệp bên cạnh hệ thông camera giám sát.

Nói thêm ngoài lề chút, hệ thống camera giám sát phải dảm bảo giám sát được nơi CSGT làm việc mới có giá trị cao. Bởi ở Trung tâm chỉ huy, chỉ cần có người trực theo dõi là có thể phát hiện ra các trường hợp chống đối để điều quân hỗ trợ giải quyết ngay mà không cần báo cáo từ tổ công tác.

Với (2): Trong điều kiện bình thường, Đinh Văn Mạnh phải bị xử lý về tội cố ý giết người, chống người thi hành công vụ và cố ý hủy hoại tài sản. Tuy nhiên, trong trường hợp này, cần giám định tâm thần đối với Mạnh. 

Nếu anh ta tâm thần thật thì đương nhiên phải đi chữa bệnh, và những tổn thất to lớn về tính mạng, sức khỏe của các chiến sĩ công an kia đương nhiên thuộc trường hợp rủi ro. 

Công an Gia Lai nên có động thái giám định thương tật để có thể công nhận thương binh cho các cán bộ này nếu đủ điều kiện theo quy định của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội.