BS HOÀNG CÔNG LƯƠNG CÓ TỘI HAY KHÔNG?

Ong Bắp Cày

Hôm nay, Tòa Hòa Bình vẫn đang tiếp tục xử vụ anh BS Hoàng Công Lương và tranh cãi nổi lên là "Ai chịu trách nhiệm về nước chạy thận trong vụ án Hoàng Công Lương?". Từ tranh luận này mới lòi ra rằng, không có phân công cụ thể. Các bị cáo từ giám đốc đến nhân viên đều phủ nhận trách nhiệm đảm bảo nguồn nước.

BS Lương có quyền tự bảo vệ mình bằng các lý lẽ, chứng cứ và các luật sư nhận tiền của BS Lương để bảo vệ cho anh là hoàn toàn chấp nhận được. Các luật sư, phóng viên có thể sẽ áp dụng chiêu lôi thêm người khác ở Bộ Y tế, Sở Y tế rồi việc bảo vệ phiên tòa (chế áp sóng để chống khủng bố bằng bom điện thoại)... vào cuộc, nêu thêm những vấn đề mà từ trước đến nay chỉ thực hiện theo "Thông lệ" hay "quy trình bất thành văn", chưa được quy định trong văn bản để tranh tụng và dẫn dắt HĐXX. Nhưng Tòa đừng bị các luật sư, các phóng viên đánh lạc hướng, làm loãng vấn đề, rồi sa vào tranh cãi những nội dung không trọng tâm. 

Vụ nào đi vụ đó. Đây là vụ anh BS Hoàng Công Lương ra y lệnh chạy thận, khiến 9 nạn nhân bị ngộ độc, dẫn đến tử vong.

Mấu chốt của vụ án là BS Lương ra y lệnh trong khi máy móc chưa đảm bảo an toàn để vận hành, chất lượng nguồn nước chưa đảm bảo làm 9 bệnh nhân tử vong.

Rõ ràng, không có y lệnh của anh, không có ai bị chết. Tôi là chủ tọa, tôi sẽ hỏi thế này: (1) Ai ra y lệnh? (2) Tại sao anh dám ra y lệnh khi mà Hệ thống máy móc chưa được bàn giao? Biên bản bàn giao đâu? (3) Tại sao dám ra y lệnh khi mà anh không biết nguồn nước có đảm bảo hay không? Kết luận về chất lượng của nguồn nước đâu?

Tôi cho rằng, BS Hoàng Công Lương có tội. Anh không thể vô can khi bằng y lệnh của mình mà 9 mạng người ra đi. Vấn đề là anh sẽ phải đối mặt với tội danh nào mà thôi.

BS Lương cãi rằng, anh chỉ được đào tạo làm BS chữa bệnh cứu người chứ không được đào tạo để sửa máy móc kỹ thuật nên anh không phải chịu trách nhiệm. Trách nhiệm thuộc về bên kỹ thuật. Các luật sư và ngay cả mấy anh ĐBQH cũng tuyên ngôn rằng, BS không thể và không phải chịu trách nhiệm về những gì mà họ không được đào tạo. Có nghĩa anh Lương vô tội.

Lập luận kiểu đó khác gì anh lái xe container đâm chết người, rồi tửng tưng trả lời trước tòa và công luận rằng, tôi chỉ được đào tạo lái xe để vận chuyển hàng chứ không phải để giết người.

Một trong các tình tiết quan trọng nhất của vụ án là, chính BS Lương đã ký văn bản đề nghị sửa chữa hệ thống lọc nước RO2 dùng cho chạy thận. 

Nếu không được giao phụ trách, "không được đào tạo về kĩ thuật" như lời anh bào chữa, thì cớ sao anh lại ký văn bản đề nghị sửa chữa hệ thống lọc nước RO2 dùng cho chạy thận?

Hành vi ký đề nghị sửa chữa hệ thống RO của BS Lương về mặt pháp lý đã làm phát sinh trách nhiệm của người ký. Việc ký văn bản đề xuất sửa chữa máy móc đó đã cho thấy BS Lương vừa là người ký đề xuất, vừa phụ trách chuyên môn, vừa biết rõ việc sửa chữa. 

Anh Hoàng Công Lương không thể nào chỉ nghe 1 điều dưỡng thông báo bằng mồm rằng, máy móc đã xong và cứ thế ra y lệnh. Hệ thống máy móc chưa được kiểm tra độ an toàn và bàn giao bằng văn bản cho BS Lương, nhưng anh đã ra y lệnh cho sử dụng vào ngày 29/5/2017. Vì y lệnh này 9 bệnh nhân đã tử vong oan ức do lượng axit tồn dư trong nước đi vào người bệnh.

Một bác sĩ có trách nhiệm, lương tâm với nghề thì dứt khoát phải kiểm tra máy móc xem đã an toàn chưa, sửa chữa xong chưa, và phải nhận bàn giao bằng văn bản, sau đó phải báo cáo cấp trên mới được ra y lệnh. Rất tiếc, Lương không làm được điều này. Chính BS Lương cũng thừa nhận chưa kiểm tra, không báo cáo cấp trên, do đó Lương phải chịu trách nhiệm việc đưa máy móc vào vận hành.

Đọc tài liệu y khoa có liên quan, ai cũng biết, người được đào tạo chuyên môn về chạy thận nhân tạo buộc phải biết chất lượng nước bơm vào người bệnh theo quy trình lọc máu gồm 8 bước trong đó bước 1 là kiểm tra máy trong tình trạng vô trùng. Anh Lương đã sai ở bước này, vì thế VKS mới kết luận là "vô ý làm chết người".

Trong Hồ sơ vụ án, BS Lương thừa nhận được giao phụ trách, ký duyệt y lệnh, bệnh án cho các bác sĩ khác. Lời khai này phù hợp với lời khai của bị cáo khác và những người có liên quan.

Xin nhắc lại điều mà tôi đã viết trong bài trước (xem ở đây) rằng: Sẽ không có ai chết, nếu anh cẩn thận kiểm tra lại máy móc, nhận bàn giao bằng văn bản từ tổ kỹ thuật, và ra y lệnh. 

Dù không cố ý giết người, nhưng BS Lương đã "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng" hoặc "Vô ý làm chết người".

Thay đổi quyết định khởi tố bị can

Hôm 22/8/2018, cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hòa Bình đã thay đổi quyết định khởi tố bị can đối với Hoàng Công Lương từ tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng thành Vô ý làm chết người.

Nhiều anh chị nói rằng, cơ quan điều tra không kết tội được anh Lương thì chuyển sang tội khác. Phát biểu trên là thiếu trách nhiệm và thiếu kiến thức về pháp luật. Thật may các anh chị ấy không làm luật sư.

Trong tố tụng việc cơ quan điều tra thay đổi tội danh đối với bị can là bình thường. Quá trình xét xử có nhiều tình tiết mới phát sinh làm thay đổi nhận định của điều tra viên và các luật sư. 

Trong vụ này, quá trình điều tra bổ sung, CQĐT nhận thấy hành vi của Hoàng Công Lương gần với tội danh "Vô ý làm chết người" hơn nên tội danh được thay đổi. Hoặc, ở các phiên tòa tiếp theo, HĐXX thấy tội danh này chưa thỏa mãn và tiếp tục yêu cầu trả hồ sơ để điều tra bổ sung, khi đó có thể BS Hoàng Công Lương lại đối mặt với tội danh khác hoặc thậm chí là vô tội.

Về tình cảm tôi mong là anh Lương không có tội, nhưng về khía cạnh pháp lý, tôi tin là anh có tội. Vấn đề là tội nào mà thôi.