Thay đổi tội danh đối với Trương Duy Nhất

Đắc Chí

Bà Cao Thị Xuân Phượng là vợ, cùng thân hữu của Trương Duy Nhất là nhà văn Phạm Xuân Nguyên loan báo rằng, Cơ quan CSĐT đã thay đổi quyết định khởi tố đối với Trương Duy Nhất về tội “lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” thành tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ được quy định tại Điều 365, Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Mức phạt cao nhất đối với cá nhân phạm tội này có thể lên đến 15 năm tù. Ngoài ra, người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm, có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng”.

Ngày 25/7/2019, cựu chủ tịch Hội Nhà Văn Hà Nội Phạm Xuân Nguyên trả lời Đài RFA tiếng Việt về tin Trương Duy Nhất bị thay đổi tội danh như sau:

“Trương Duy Nhất có nói là có sự thay đổi về quá trình khởi tố, khi mới bắt Nhất, thì khởi tố Nhất với tội ‘Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản nhà nước’, nhưng từ khi bị bắt hồi tháng 1 năm 2019 đến giờ, Nhất cho vợ biết là qua lấy cung bên cơ quan cảnh sát điều tra không chứng minh được tội chiếm đoạt tài sản. Cho nên họ chuyển sang tội ‘Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ’. Chịu tội danh này có vẻ nhẹ hơn, nhưng Nhất vẫn nói với vợ là Anh sẽ tiếp tục đấu tranh, là Anh không hề lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ.”

Theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự, trong giai khởi tố Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, Viện kiểm sát ra quyết định thay đổi quyết định khởi tố vụ án hình sự khi có căn cứ xác định tội phạm đã khởi tố không đúng với hành vi phạm tội xảy ra; ra quyết định bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự khi có căn cứ xác định còn tội phạm khác chưa bị khởi tố. Như vậy, khi có căn cứ về tội danh không đúng, cơ quan có thẩm quyền ra quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự và phải gửi quyết định kèm theo các tài liệu liên quan đến việc thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự cho Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện kiểm sát có thẩm quyền để kiểm sát việc khởi tố.

Trước đó, vào ngày 10/6/2019, Trương Duy Nhất bị truy tố về tội Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản theo Điều 355 Bộ Luật Hình sự năm 2015.

Trương Duy Nhất, sinh năm 1964, trú tại quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng. Vốn xuất thân là một nhà báo, từng công tác tại báo Công an Quảng Nam - Đà Nẵng và Đại Đoàn Kết nhưng thay vì làm nghề báo chân chính Nhất đã “lái sự nghiệp viết lách theo một ngã rẽ khác để được tự do làm báo theo ý mình” bằng việc đăng tải nhiều bài viết có nội dung chống phá chính quyền, dưới vỏ bọc chống tham nhũng, tiêu cực.

Năm 2014, Trương Duy Nhất bị TAND TP Đà Nẵng tuyên phạt 2 năm tù giam về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân theo khoản 2, Điều 258, Bộ luật Hình sự.

Trước khi bị bắt lần 2, Trương Duy Nhất đã trốn sang Thái Lan xin tị nạn nhưng bất thành. 

Ngày 01/02/2019, trang The Vietnamese (do Phạm Đoan Trang, Trịnh Hữu Long và Katerina Vi Trần quản lý) đã đăng một bản tin về tình hình của Trương Duy Nhất. Theo đó, Nhất đã trốn sang Thái Lan vào đầu tháng 1, đến văn phòng Cao ủy Tị nạn Liên Hiệp Quốc hôm 25/01 để xin tị nạn chính trị, rồi “mất tích” kể từ đó. Ngay sau khi The Vietnamese loan báo tin này, các tổ chức, cá nhân chống đối khác và trang VOA tiếng Việt cũng đồng loạt đăng lại tin.

Tại buổi họp báo của Bộ Công an chiều 25/3/2019, Trung tướng Trần Văn Vệ, Chánh Văn phòng Cơ quan CSĐT (C01, Bộ Công an), cho biết trong quá trình mở rộng điều tra các vụ án liên quan tới Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ “nhôm”), bước đầu cơ quan công an xác định Trương Duy Nhất có liên quan trong tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn./.