Lê Công Định và Fakenews

Khoai@

Chuyện các anh chị trong làng dân chủ cắn xé nhau là không lạ, nó thường bắt nguồn từ chuyện ăn chia lợi ích. Từ đây dẫn đến câu chuyện tố nhau biển thủ công quỹ tài trợ, tố nhau chơi gái quỵt tiền, tố nhau mượn tiền không trả và thậm chí còn tố nhau sử dụng thông tin giả để lừa đảo dư luận hoặc phục vụ cho mục đích chính trị khác.

Mới đây, có một bài viết đăng trên trang Tiếng Dân, tố cáo LS Lê Công Định sử dụng Fake News và qua đó kết luận Lê Công Định thuộc hạng  nhận thức có vấn đề, yếu kém trình độ và nhân cách giả mạo.

Lạ lùng là bài viết được đăng ngay trên trang Tiếng Dân - một trang nổi tiếng với chuyện đăng tải những thông tin dạng Fake News để chống phá Nhà nước Việt Nam.

Dù không biết tác giả là ai, nhưng về cơ bản tôi đồng ý với những gì tác giả trình bày.

Khác với tác giả bài viết, tôi quan niệm Fake News rộng hơn và được thể hiện bằng nhiều hình thức, trong đó có dạng các bài viết. 

Nếu như trước đây, Fake News chỉ được hiểu theo nghĩa là tin giả thì ngày nay Fake News được hiểu theo nghĩa rộng hơn, theo đó, nó là những tin tức giả mạo, không đúng sự thật, không thể kiểm chứng, vô căn cứ, nhưng được trình bày như thật. Fake News được tạo ra để tấn công cá nhân, trục lợi tài chính hay mang ý đồ chính trị nào đó.

Fake News thường hấp dẫn, giật gân, liên quan đến những câu chuyện mà dư luận quan tâm, nhưng rất khó kiểm chứng.

Trên thực tế, Fake News không phải bây giờ mới có và nó vẫn đánh lừa được nhiều người đọc, bao gồm mọi tầng lớp trong xã hội, từ người kém hiểu biết cho đến các nhân sĩ, trí thức. Thậm chí những người này không chỉ đọc, tiêu hóa các thông tin trên mà còn chia sẻ rộng rãi, giúp cho Fake News lan tỏa, phát tác trong cộng đồng.

Mới đây, anh LS Lê Công Định đăng tin như sau vừa mới tung ra một Fake News trên trang facebook của mình như sau:

"Hoa Kỳ chuẩn bị công bố các bước trừng phạt Trung Quốc.
1. Đóng băng tài sản 8.000 tỷ USD của quan chức Trung Quốc tại Hoa Kỳ. Danh sách nhân sự và lý do đóng băng sẽ được công bố ngay lập tức.
2. Trục xuất người thân, con cái thành viên gia đình của các quan chức bị trừng phạt của Trung Quốc, bị hủy hộ chiếu Hoa Kỳ và bị từ chối nhập cảnh vĩnh viễn.
3. Ban lãnh đạo cấp cao của Trung Quốc sẽ đối mặt với một thảm họa lớn hơn, 90% các quan chức cấp cao có tiền gửi và con cái gia đình họ ở Hoa Kỳ, và tài sản của hai thế hệ này có thể bị mất sạch sau một đêm.
Tổng thống D. Trump là anh hùng chống tham nhũng thực sự ở Trung Quốc".

Hẳn nhiên với những người thạo tin và có kiến thức thì thông tin mà Lê Công Định đưa ra là tin giả mạo, hoặc chí ít là không đáng tin. 

Thứ đầu tiên đập vào mắt người đọc là cái tiêu đề: "Hoa Kỳ chuẩn bị công bố". Chuẩn bị công bố tức là chưa công bố, mà chưa công bố thì loại nhãi ranh như Lê Công Định làm sao có được tin này? Sao không dẫn nguồn?

Tiếp theo là "trừng phạt Trung Quốc". Vậy Hoa Kỳ trừng phạt Trung Quốc vì lý do gì?

Thông thường, khi Mỹ áp dụng lệnh trừng phạt với một quốc gia nào đó thì nó phải kèm theo nội dung, chế tài và được công bố công khai, rõ ràng.

Như vậy, dù mới chỉ đọc qua cái tiêu đề bài viết mà Lê Công Định đăng tải, người tinh ý đã biết đó là Fake News vì không nguồn dẫn, không thể kiểm chứng được và phi logic.

Điểm vô lý thứ nhì là con số 8.000 tỉ đô la của quan chức Trung Quốc tại Hoa Kỳ từ đâu ra? Để có thể hình dung con số 8.000 tỉ là bao lớn, chúng ta có thể xem qua vài con số về đầu tư ngoại quốc trực tiếp (FDI – Foreign Direct Investment) từ Hoa Lục vào Hoa Kỳ như thế nào.

Theo Rhodium Group dẫn nguồn từ Bộ Ngân Khố Hoa Kỳ thì năm 2018, Trung Cộng đầu tư vào Mỹ chỉ khoảng 5 tỉ đô la nhưng lại thoái vốn, rút ra (divestment) cao hơn mức này, sút giảm từ mức cao kỷ lục 46 tỉ vào năm 2016. Tổng đầu tư trực tiếp của Trung Cộng vào Mỹ là 145 tỉ, so với Hoa Kỳ đổ vào Hoa Lục là 246 tỉ đô la.

Cũng vậy, theo số liệu từ Statista, trị giá của thị trường chứng khoán của Trung Cộng, bao gồm cả Thượng Hải và Thẩm Quyến, chỉ ở mức 59.290 tỉ nhân dân tệ, tức khoảng hơn 8.000 tỉ đô la. Nó cao gấp khoảng 30 lần GDP của Việt Nam. 

Do đó có thể kết luận Bản tin của Lê Công Định đã ngụy tạo con số 8.000 tỉ, một cách dễ dãi và không hợp lý vì không ước tính được giá trị của 8.000 tỉ là lớn như thế nào.

Những ai muốn tìm hiểu thêm việc đầu tư cùng các số liệu của Trung Cộng vào Hoa Kỳ, có thể đọc thêm tường trình của văn phòng Congressional Research Services theo đường dẫn cuối bài.

Có thể không cần phân tích điểm thứ 2 và thứ 3 trong mẩu tin trên vì nó là diễn giải mang tính “ly kỳ” thêm cho việc “trừng phạt” và “8.000 tỉ đô la” ở trên mà thôi. Tuy nhiên vì Lê Công Định là luật sư nên ở đây cũng giải thích thêm cho anh ta hiểu về việc luật tước quốc tịch (denaturalization) như thế nào khi tước sổ thông hành của một công dân Mỹ, mà ông Lê Công Định nêu ở điều 2 và 3.

Việc tước quốc tịch xảy ra khi bị rơi vào hầu hết các trường hợp như man khai trong đơn nhập tịch, âm mưu lật đổ chính phủ hay tham gia các nhóm khủng bố, cộng sản, bị xem là tội phạm chiến tranh. Nó đòi hỏi các thủ tục pháp lý rắc rối và tranh tụng kéo dài, khi mà các cơ quan liên quan phải cung cấp rất nhiều chứng cứ cho tòa án liên bang phân xử. Thậm chí có vụ còn đưa lên đến Tối Cao Pháp Viện để phân xử như vụ Maslenjak v. United States.

Từ năm 1990, Bộ Tư Pháp và cơ quan di trú chỉ nộp 305 hồ sơ tước quốc tịch và trên thực tế chỉ khoảng hơn 100 trường hợp thành công, phần lớn liên quan đến các tội phạm chiến tranh trong Đệ Nhị Thế Chiến và liên quan đến khủng bố. Do đó, không đơn giản chỉ là quyết định tước quốc tịch “hủy hộ chiếu Hoa Kỳ” của ai đó qua đêm, cho dù có là tổng thống. Bởi nó không nằm ở quyền hạn của tổng thống mà theo luật pháp và thủ tục của hệ thống pháp lý Hoa Kỳ.

Hiện nay Hoa Kỳ sử dụng Đạo luật Magnitsky (Magnitsky Act) được Quốc Hội Hoa Kỳ thông qua năm 2012, thoạt đầu chỉ áp dụng với Nga nhưng mở rộng ra toàn thế giới năm 2016, để chế tài các cá nhân, tổ chức bị cáo buộc liên quan đến vấn đề vi phạm nhân quyền và tham nhũng trên thế giới. Bộ Ngân Khố và Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ có trách nhiệm theo dõi, giám sát các chế tài kinh tế và xuất nhập cảnh của các cá nhân bị đưa vào danh sách này.

Cho đến nay, dù một số dân biểu Quốc Hội từng lên tiếng yêu cầu Tổng thống Trump và Bộ Ngoai Giao Hoa Kỳ áp dụng luật Magnitsky với một số quan chức Trung Cộng đã đàn áp người Duy Ngô Nhĩ hay giới y tế, báo chí bị bịt miệng trong dịch bịnh Covid-19 vừa qua nhưng chính phủ Trump vẫn chưa hề áp dụng với ai. Văn phòng Kiểm Soát Tài Sản Ngoại Quốc (Office of Foreign Assets Control-OFAC) thuộc Bộ Ngân Khố luôn cập nhật danh sách cá nhân và tổ chức bị chế tài kinh tế, bất cứ ai cũng có thể truy cập và kiểm chứng danh sách này.

Thêm vào đó, những ai theo dõi tin tức chắc còn nhớ vụ bê bối Panama (Panama Papers) hồi 2016 cùng nhiều tài liệu, phim ảnh về sau. Nó cho thấy việc sử dụng các công ty bình phong để che giấu tài sản diễn ra khá tinh vi và liên quan đến nhiều quốc gia, không dễ dàng kiểm soát chính xác được tài sản cá nhân của ai đó. Những con số đồng chí X, Y … nào đó có 5 hay 10 tỉ đô la chỉ là câu chuyện mua vui vì không ai có thể biết được chính xác họ sở hữu bao nhiêu tiền, ngoài chính họ.

Quả không cần thiết phải kiểm chứng mức độ xác thực của quá nhiều tin tức giả mạo từ vô số cá nhân ngoài kia, tuy nhiên việc kiểm chứng và phân tích với “fake news” của LS Lê Công Định qua bài viết này để thấy rằng, một luật sư từng được tu nghiệp ở Mỹ và Pháp, ít nhiều được biết đến trong cộng đồng người Việt trong và ngoài nước, lại có thể tung ra những bản tin giả mạo, ấu trĩ như vậy.

Dường như bản tin giả mạo đã bị gỡ bỏ khi tôi đang viết những hàng này, cho dù trước đó nó cũng đã được vài ngàn người “like” hay vài trăm lượt phát tán. Một con số cũng chẳng là bao nhiêu nếu nhìn sang tấm hình mừng sinh nhật của một chàng diễn viên hài tại Việt Nam nhưng có đến gần 400 ngàn người “like” và “love”. Nhưng tôi cũng viết về điều này một lần bởi những tin giả vẫn còn liên tục được chia sẻ trên mạng. Và để bạn sẽ không bị dẫn dụ một cách dễ dàng như vậy.

Cuối cùng, dù không biết Nhã Duy là ai, nhưng tôi cũng đồng ý rằng, "Fake News" không chỉ thể hiện sự yếu kém về khả năng, trình độ, lý luận cùng nhận thức, mà ở mặt nào đó, nó còn là vấn đề nhân cách. Nhân cách giả mạo. Thật đáng tiếc!

P/s: Dữ liệu đầu tư giữa Hoa Kỳ và Trung Cộng:

https://fas.org/sgp/crs/row/IF11283.pdf