Đề nghị sửa đổi, bổ sung Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015

Chinhphu.vn – Bộ Công an đang đề nghị xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015 nhằm khắc phục hạn chế, bất cập hiện nay, bảo đảm đáp ứng tốt hơn yêu cầu công tác điều tra hình sự.

Bộ Công an cho biết, ngày 26/11/2015 tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XIII đã ban hành Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015. Sau thời gian triển khai thi hành Luật thì tổ chức, hoạt động của Cơ quan điều tra đã đạt được hiệu lực, hiệu quả trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, góp phần bảo vệ quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân, tạo môi trường ổn định, thuận lợi phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Bên cạnh những thuận lợi và kết quả đã đạt được trong hoạt động điều tra hình sự theo Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015, thực tế cũng cho thấy một số quy định của Luật đã không còn phù hợp với tình hình thực tế, bộc lộ một số hạn chế, bất cập, làm ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả điều tra hình sự, cụ thể là:

Hiện nay, trong xu thế chung về tinh giảm biên chế, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn hoạt động, hiệu lực, hiệu quả nên về biên chế, tổ chức Cơ quan điều tra hình sự có nhiều sự thay đổi, đặt biệt là cơ cấu, tổ chức Cơ quan điều tra hình sự Bộ Công an, theo đó, không bố trí cấp tổng cục và sát nhập một số đầu mối để bảo đảm tập trung, thống nhất trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo công tác điều tra hình sự; cụ thể là: (1) Đối với Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an: Giải thể Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về buôn lậu thuộc Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an; (2) Đối với Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp tỉnh: Giải thể Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về buôn lậu; (3) Đối với Cơ quan của Công an nhân dân được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra: Giải thể Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao và Phòng Cảnh sát phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao thuộc Công an cấp tỉnh...

Chính những thay đổi này dẫn đến quy định của Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015 không còn phù hợp.

Ngoài ra, Bộ Công an đã triển khai Đề án bố trí Công an xã chính quy, do vậy, việc quy định trách nhiệm của Công an xã như quy định tại Điều 44 Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015 là không phù hợp với tình trạng bố trí Công an xã hiện nay.

Với những lý do nêu trên thì việc nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015 là yêu cầu cấp thiết, khách quan, nhằm khắc phục hạn chế, bất cập hiện nay, bảo đảm đáp ứng tốt hơn yêu cầu công tác điều tra hình sự trong thời gian tới là cần thiết.

Bổ sung trách nhiệm của Công an xã trong hoạt động điều tra hình sự

Dự thảo đề xuất bổ sung trách nhiệm của Công an xã trong hoạt động điều tra hình sự. Cụ thể, bổ sung một số quy định về trách nhiệm của Công an xã tương đương với trách nhiệm của Công an phường, thị trấn, Đồn Công an cho phù hợp với việc bố trí Công an xã chính quy bảo đảm an ninh trật tự. Nội dung sửa đổi, bổ sung như sau: Công an xã, phường, thị trấn, Đồn Công an có trách nhiệm tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, lập biên bản tiếp nhận, tiến hành kiểm tra, xác minh sơ bộ và chuyển ngay tố giác, tin báo về tội phạm kèm theo các tài liệu, đồ vật, có liên quan cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.

Bộ Công an lý giải, việc bổ sung trách nhiệm kiểm tra, xác minh sơ bộ tố giác, tin báo về tội phạm cho Công an xã (tương đồng với trách nhiệm của Công an phường, thị trấn, Đồn Công an) sẽ sử dụng được nguồn lực đáng kể từ Công an xã trong hoạt động điều tra hình sự góp phần nâng cao hiệu quả đấu tranh, phòng chống tội phạm trên địa bàn cấp xã.

Bên cạnh đó, dự thảo Luật cũng đề xuất sắp xếp tổ chức cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra của Công an nhân dân cho phù hợp với tình hình thực tế.

Mời bạn đọc xem toàn văn hồ sơ đề nghị xây dựng Luật và góp ý tại đây.