VOV.VN - Bộ GD-ĐT vừa có báo cáo gửi các đại biểu Quốc hội về vấn đề SGK năm học 2020-2021.
Giá sách giáo khoa lớp 1 mới cao hơn sách giáo khoa lớp 1 cũ
Tại báo cáo gửi các đại biểu Quốc hội, Bộ GD-ĐT cho biết, theo quy định tại Nghị quyết 88/2014/QH13 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông, đây là lần đầu tiên thực hiện chủ trương một chương trình giáo dục phổ thông có một số sách giáo khoa (SGK) cho mỗi môn học; xã hội hóa việc biên soạn SGK 1. Thực hiện chủ trương này, ngay từ khi dự thảo chương trình được công bố, đã có nhiều nhà xuất bản triển khai biên soạn SGK. Các SGK khác nhau có cách thức thể hiện khác nhau về kênh chữ, kênh hình nhưng đều bảo đảm yêu cầu cần đạt của chương trình.
Để triển khai chương trình mới đối với lớp 1, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phê duyệt, cho phép sử dụng 46 SGK thuộc 5 bộ SGK lớp 1 của 3 nhà xuất bản. Việc có nhiều bộ SGK đã tạo thuận lợi cho giáo viên, học sinh lựa chọn và khắc phục tình trạng "độc quyền" SGK như trước đây (chỉ có 1 bộ SGK của 1 nhà xuất bản).
Theo Bộ GD-ĐT, nguyên nhân chủ yếu do nội dung SGK lớp 1 mới cụ thể hóa yêu cầu cần đạt về phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh theo chương trình mới đòi hỏi có ngữ liệu, nhất là các hình ảnh được sử dụng bảo đảm yêu cầu thể hiện rõ ràng, chi tiết các nội dung cần biểu đạt để giáo viên tổ chức cho học sinh thực hiện các hoạt động học tích cực trong dạy học. Điều đó khiến SGK lớp 1 mới có số trang nhiều hơn, khổ sách rộng hơn SGK lớp 1 cũ.
"Để thể hiện tốt hơn nội dung SGK, giúp học sinh tiếp nhận thông tin, kiến thức (nhất là đối với các hình ảnh cần màu sắc) đáp ứng yêu cầu của phương pháp dạy học tích cực, SGK lớp 1 mới được in 4 màu (trong khi SGK lớp 1 cũ chỉ in 2 màu) nên đòi hỏi giấy in SGK phải tốt hơn (về độ trắng và định lượng giấy); mực in phải bảo đảm chất lượng", Bộ GD-ĐT cho biết.
Cũng theo Bộ GD-ĐT, các bộ SGK lớp 1 mới được thực hiện theo phương thức xã hội hóa, không được trợ cấp một phần chi phí (đối với thù lao tác giả và kinh phí tổ chức biên soạn, thực nghiệm) như SGK lớp 1 cũ. Bộ Tài chính đã thẩm định giá nhưng các cấu thành giá SGK (nguyên vật liệu, nhân công) vẫn phải bảo đảm các chi phí theo quy định và không có sự hỗ trợ nào từ ngân sách nhà nước đối với các chi phí này. Điều này khiến giá thành SGK lớp 1 mới cao hơn so với giá thành SGK lớp 1 cũ.
Ngoài ra, theo quy định của Luật giá, SGK thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện kê khai giá, không thuộc danh mục mặt hàng do Nhà nước định giá, bình ổn giá. Tuy nhiên, xác định SGK là mặt hàng thiết yếu, có ảnh hướng đến nhiều gia đình, nhất là những hộ nghèo, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội đưa SGK vào danh mục hàng hóa do Nhà nước định giá nhằm tăng cường vai trò điều tiết của Nhà nước đối với SGK. Chính phủ đã báo cáo ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu trình Quốc hội quyết định việc đưa SGK vào danh mục hàng hóa bình ồn giá (hoặc do Nhà nước định giá).
Bộ GD-ĐT cho hay, Trước khi trình Quốc hội cho ý kiến, Bộ tiếp tục chỉ đạo các nhà xuất bản biên soạn SGK thực hiện các nội dung tinh giản nội dung không cần thiết để giảm số trang SGK, tiết kiệm chi phí trong các khâu xuất bản, phân phối SGK (lớp 2, lớp 6 và các lớp tiếp theo) để giảm giá thành SGK.
Quán triệt nghiêm việc biên soạn SGK sử dụng được nhiều lần (hạn chế học sinh viết, vẽ, làm bài tập trực tiếp vào SGK); khuyến khích học sinh giữ gìn SGK, đóng góp vào các thư viện trường học để học sinh có hoàn cảnh khó khăn được mượn, sử dụng miễn phí.
Tiếp tục có chính sách hỗ trợ SGK cho các học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh vùng dân tộc thiểu số.
Có tình trạng "ép" học sinh mua sách tham khảo
Tại văn bản gửi các đại biểu Quốc hội, Bộ GD-ĐT cũng cho hay, theo quy định, SGK được sử dụng chính thức để tổ chức dạy và học trong nhà trường. Ngoài ra, các nhà xuất bản còn xuất bản, phát hành các sách tham khảo để giáo viên, học sinh tham khảo, sử dụng (không bắt buộc). Để quản lý, sử dụng sách tham khảo đúng mục tiêu giáo dục, bảo đảm hiệu quả, không gây áp lực, quá tải đối với học sinh, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có quy định giáo viên không được sử dụng sách tham khảo để dạy học và kiểm tra, đánh giá vượt quá yêu cầu của chương trình; không được "ép" học sinh mua sách tham khảo dưới bất kì hình thức nào .
Việc xuất bản, phát hành sách tham khảo do các nhà xuất bản thực hiện theo Luật Xuất bản và phải chịu trách nhiệm về nội dung, chất lượng. Các sách tham khảo được bán ở các hiệu sách (như các loại xuất bản phẩm khác) và được quản lí bởi các cơ quan chức năng (Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công thương, Bộ Công an,...). Các nhà trường lựa chọn sách tham khảo mua cho thư viện trường để giáo viên, học sinh tham khảo, sử dụng phải chịu trách nhiệm về nội dung, chất lượng theo quy định.
Bộ cũng thừa nhận, dù đã có các văn bản chỉ đạo các địa phương, nhà trường chấn chỉnh tình trạng lạm dụng hồ sơ sổ sách, sách tham khảo, lạm thu và các hoạt động đầu năm gây tốn kém cho phụ huynh học sinh nhưng một số nhà trường ở một số địa phương vẫn để xảy ra tình trạng giáo viên lập danh mục sách tham khảo kèm theo SGK gửi cho cha mẹ học sinh để đăng kí mua "tự nguyện" gây băn khoăn trong dư luận. Để tăng cường hơn nữa các quy định về việc sử dụng sách tham khảo trong dạy học ở các nhà trường, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang rà soát, chỉnh sửa Thông tư 21.
Đồng thời, Bộ cũng đang từng bước khách quan hóa việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập, rèn luyện của học sinh (tách biệt với dạy học và kiểm tra, đánh giá thường xuyên). Việc này sẽ hạn chế việc giáo viên đưa các nội dung nâng cao trong sách tham khảo vào dạy học và kiểm tra, đánh giá khiến học sinh phải mua sách tham khảo; đồng thời, cũng góp phần khắc phục việc dạy thêm, học thêm sai quy định./.
Nguyễn Trang/VOV.VN
Nếu có một cuốn sách có thể đảm bảo chất lượng sao cho việc học tập của các em nhỏ được thực hiện một cách tốt trong điều kiện tốt thì cũng có thể tạm chấp nhận. Còn về vấn đề giáo viên ép học sinh mua sách tham khảo, nếu như dừng lại ở việc khuyên phụ huynh nên mua thì được, còn nếu mà ép buộc hi vọng sẽ bị phát giác để khiển trách vì như vậy là gây khó dễ cho cha mẹ các em đặc biệt là các gia đình khó khắn
Trả lờiXóaCũng có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc sách giáo khoa đổi mới có giá thành nhỉnh hơn so với sách giáo khoa bộ cũ. Vì không có chi phi do nhà nước hỗ trợ mà lại còn phải trả phí cho nhà biên soạn cũng như xuất bản nữa mà. Vậy nên nếu thực sự chất lượng giấy in , mực tốt thì cũng khá hợp lí. Chỉ là mong có một mức giá sao cho nó hợp lí nhất để các gia đình có điều kiện khó khăn có thể theo được
Trả lờiXóaMột bộ sách giáo khoa mới được phát triển dựa trên việc xã hội phát triển, nhiều thứ trong đó có thể không còn là phù hợp với trẻ em hay trong cuộc sống hiện nay nữa. Vậy nên việc cải cách là điều cần thiết. Tuy nhiên, cải cách cũng cần trên phương diện tiết kiệm, làm sao để nó hài hòa và tạo cho cha mẹ các em cảm giác hài lòng với các số tiền mình bỏ ra mà chất lượng được đúng như vậy
Trả lờiXóaSách giáo khoa sau khi cải cách có hay không việc mang lại những giá trị, những cái đổi mới xứng đáng và hiệu quả thì còn phải chờ một thời gian sau khi được đưa vào để giảng dạy sau đó nghiệm thu mới rõ được. Đừng vội bàn bạc đến vấn đề giá trị tiền bạc bởi vì nếu nó thực sự chất lượng thì việc bỏ tiền mua một bộ sách học cho con cái chắc cũng không là vấn đề với các phụ huynh đâu
Trả lờiXóaThực ra để nhận xét về 1 bộ SGK thì yếu tố quan trọng nên là dành thời gian lâu hơn, nhiều năm để kiểm nghiệm đánh giá, nó không chỉ riêng Bộ Giáo dục chịu trách nhiệm chính và cả toàn dân, toàn xã hội. Việc giá SGK tăng thì còn tùy thuộc vào giá cả thị trường, việc in ấn, việc đánh giá, thẩm định kiểm tra và có thể sử dụng nhiều ưu điểm hơn. Quan trọng nhất vẫn là nội dung chính, trong đó sẽ dạy các em cái gì và dạy như thế nào cho phù hợp với trình độ của các em. Giáo dục là nền tảng của xã hội, nó là vô giá đừng định lượng học tập bằng thước đo của tiền bạc
Trả lờiXóaViệc tăng giá cả SGK cũng đi kèm với việc tăng chất lượng của bộ sách cả về nội dung lẫn hình thức. Nhớ ngày xưa đi học SGK Đạo đức của mình cũng chỉ in được những màu sắc cơ bản như trắng, xanh, đen. Hiện nay SGK tăng giá cũng một phần nhằm thích ứng với vòng quay của nền kinh tế thị trường. Chắc chắn sẽ còn nhiều đổi mới về nội dung để phương pháp dạy và học được hiệu quả hơn.
Trả lờiXóaGiá cả có thể thương lượng, tính toán cho phù hợp nhưng chất lượng sách cần phải được đảm bảo tuyệt đối để giúp trẻ phát triển toàn diện, tránh việc vừa mua sách vở đắt tiền nhưng chất lượng lại không đảm bảo, sách vở chỉ tập trung vào phần hình ảnh sống động mà bỏ qua nội dung sách, hay là vì độc quyền mà chất lượng kiểm định, kiểm duyệt sơ sài, qua loa.
Trả lờiXóaChưa bàn đến việc giá cả nhưng chất lượng nội dung trong bộ sách mới này nhất định phải được đảm bảo, nhất là sau những tranh cãi về nội dung vừa được đưa lên các trang mạng trong thời gian vừa qua. Việc tăng giá sách đi kèm với nội dung được cải tiến là điều dễ hiểu
Trả lờiXóa