Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp cho biết năm 2022 chất lượng của hoạt động điều tra còn một số hạn chế, số lượng đối tượng truy nã còn nhiều.
Thừa ủy quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm vừa ký báo cáo của Chính phủ gửi Quốc hội (QH) về công tác phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2022.
Cả nước có hơn 13.640 điều tra viên
Theo báo cáo của Chính phủ, năm 2022 công tác tuyển chọn đào tạo, bồi dưỡng, bổ nhiệm, miễn nhiệm và quản lý điều tra viên (ĐTV), cán bộ điều tra tiếp tục được quan tâm chỉ đạo. Số ĐTV cả nước hiện có hơn 13.640 (tăng gần 6,7%), trong đó có 917 ĐTV cao cấp, gần 7.090 ĐTV trung cấp và hơn 5.640 ĐTV sơ cấp.
626 người bị tạm giữ hình sự phải trả tự doỦy ban Tư pháp đánh giá việc áp dụng biện pháp ngăn chặn bắt, tạm giữ, tạm giam đã có nhiều tiến bộ so với năm 2021. Tuy nhiên, công tác này vẫn còn một số vi phạm, dẫn đến VKSND các cấp đã không phê chuẩn một số quyết định tố tụng.Cũng theo Ủy ban Tư pháp, số người bị tạm giữ hình sự phải trả tự do không xử lý hình sự sau khi hết thời hạn tạm giữ giảm so với năm 2021 nhưng vẫn còn 626 người.
Chính phủ đánh giá nhìn chung, đội ngũ ĐTV, cán bộ điều tra đều được đào tạo cơ bản, bố trí công tác theo tiêu chuẩn chức danh. Ngoài ra, đội ngũ này còn thường xuyên được tổ chức tập huấn nâng cao trình độ, năng lực, có bản lĩnh chính trị, khắc phục khó khăn, nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Tuy nhiên, Chính phủ cũng thừa nhận “một số nơi còn tình trạng thiếu ĐTV, vẫn còn một số ít ĐTV có trình độ, năng lực yếu, chưa đáp ứng yêu cầu công tác điều tra, xử lý tội phạm” và “cá biệt còn vi phạm trong hoạt động điều tra đến mức phải xử lý hình sự”.
Cũng theo Chính phủ, cơ quan điều tra (CQĐT) các cấp đã thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật trong công tác điều tra, xử lý tội phạm, công tác bắt, giam, giữ. Các yêu cầu, nhiệm vụ QH giao liên quan đến công tác điều tra, xử lý tội phạm đều được thực hiện có hiệu quả. CQĐT các cấp đã tăng cường kiểm tra, chấn chỉnh việc chấp hành pháp luật trong hoạt động điều tra gắn với công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc chấp hành quy chế, quy trình công tác..., qua đó góp phần phòng ngừa sai phạm, tiêu cực trong hoạt động điều tra.
“CQĐT luôn tạo điều kiện thuận lợi cho luật sư, người giám hộ, người bào chữa, trợ giúp pháp lý tham gia hoạt động tố tụng hình sự theo quy định pháp luật” - báo cáo nêu rõ.
Dù vậy, theo Chính phủ, công tác điều tra, xử lý tội phạm vẫn còn tồn tại một số hạn chế. Đáng chú ý, còn xảy ra các trường hợp đình chỉ điều tra do không có sự việc phạm tội hoặc hành vi không cấu thành tội phạm; kết thúc thời hạn điều tra vụ án mà không chứng minh được bị can phạm tội…
Bắt, vận động đầu thú hơn 5.800 đối tượng
Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Ủy ban Tư pháp ghi nhận trong kỳ báo cáo, một số chỉ tiêu đã đạt và vượt so với yêu cầu của QH. Đáng chú ý, tỉ lệ khám phá tội phạm xâm phạm trật tự xã hội đạt gần 87%, trong đó án rất nghiêm trọng đạt trên 95%, án đặc biệt nghiêm trọng đạt trên 96%; không có tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố bị quá hạn.
Cạnh đó, CQĐT các cấp đã nỗ lực trong việc rà soát các vụ án, bị can đang tạm đình chỉ điều tra, kết quả đã giảm được nhiều vụ án, bị can đang tạm đình chỉ điều tra so với năm 2021. “Công an xã được giao tiếp nhận, xác minh sơ bộ ban đầu từ ngày 1-12-2021 đã bước đầu góp phần giảm tải cho CQĐT” - cơ quan thẩm tra nêu.
Ủy ban Tư pháp cũng đánh giá công tác bắt, vận động đối tượng truy nã ra đầu thú đạt kết quả cao; đã bắt, vận động đầu thú, thanh loại hơn 5.800 đối tượng, trong đó có 1.354 đối tượng nguy hiểm và đặc biệt nguy hiểm.
Bên cạnh những kết quả đạt được, cơ quan thẩm tra của QH cho rằng công tác điều tra, xử lý tội phạm vẫn còn một số hạn chế. Cụ thể, CQĐT một số địa phương tiếp nhận, xác minh, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố còn chưa đúng quy định. VKSND các cấp phát hiện nhiều thiếu sót và yêu cầu CQĐT khởi tố vụ án, trực tiếp khởi tố và yêu cầu điều tra vụ án hình sự, ban hành nhiều kiến nghị đối với CQĐT yêu cầu khắc phục vi phạm pháp luật trong công tác này.
Ủy ban Tư pháp cũng lưu ý chất lượng hoạt động điều tra còn một số hạn chế, trong đó có công tác thu thập, đánh giá chứng cứ. CQĐT phải đình chỉ điều tra do không có sự việc phạm tội hoặc hành vi không cấu thành tội phạm và hết thời hạn điều tra mà không chứng minh được bị can thực hiện tội phạm 18 trường hợp, tăng sáu trường hợp so với năm 2021. Đặc biệt, số lượng đối tượng truy nã còn nhiều (hơn 9.600 đối tượng), trong đó số đối tượng nguy hiểm, đặc biệt nguy hiểm đang bị truy nã là hơn 4.600.
Quản lý người bị kết án tử hình: Khó khăn, áp lực lớn
Báo cáo của Chính phủ cho biết công tác quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam, nhất là người bị kết án tử hình gặp nhiều khó khăn và áp lực rất lớn, chưa được giải quyết. Đồng thời, vẫn còn tình trạng các đối tượng bị tạm giữ, tạm giam trốn, vi phạm pháp luật trong thời gian giam giữ, chết không do bệnh lý.
Nguyên nhân của những hạn chế, tồn tại, theo Chính phủ, do đối tượng bị bắt đưa vào cơ sở giam giữ thường có tâm lý hoang mang, lo lắng, sợ bị trừng phạt của pháp luật, quanh co chối tội, luôn tìm cách chống đối, trốn. Trong khi đó, một số đối tượng bi quan, mặc cảm, ân hận với tội lỗi do bản thân gây ra nên tìm mọi cách để tự sát...
Tuy nhiên, Chính phủ đánh giá công tác quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam đã đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận, trong đó các cơ sở giam giữ được đảm bảo an ninh, an toàn, không để xảy ra tình huống đột xuất, bất ngờ, các vụ việc gây rối, chống phá tập thể…
Ghi nhận những kết quả đạt được nhưng cơ quan thẩm tra của QH cũng chỉ ra rằng vẫn còn trường hợp vi phạm chế độ đối với người bị tạm giữ, tạm giam, vi phạm về công tác quản lý tạm giữ, tạm giam và công tác giáo dục người bị tạm giữ, tạm giam.
Đặc biệt còn để bốn đối tượng bỏ trốn (đã bắt lại tất cả), 39 đối tượng chết do tự sát, sáu đối tượng chết do đánh nhau. Cá biệt, theo Ủy ban Tư pháp, đã xảy ra ba trường hợp chết do cán bộ, chiến sĩ của cơ sở giam giữ dùng nhục hình.
ĐỨC MINH
ghi nhận những kết quả đạt được nhưng cơ quan thẩm tra của QH cũng chỉ ra rằng vẫn còn trường hợp vi phạm chế độ đối với người tạm giữ, tạm giam, vi phạm về công tác quản lý tạm giữ, tạm giam và công tác giáo dục người bị tạm giữ, tạm giam
Trả lờiXóaViệc vi phạm thì thời đại nào cũng có nhưng cơ chế quản lý phát hiện và xử lý mới là quan trọng, bên cạnh đo cũng nên chú trọng về cơ sở vật chất cho các đơn vị thực thi công tác tạm giam tạm giữ
XóaSố lượng ĐTV trên toàn quốc thiếu trầm trọng trong khi đó số lượng các vụ trọng án liên quan đến các án kinh tế, tham nhũng, chức vụ rất nhiều. thực tế thì số lượng phạm tội đã lên đến những con số rất lớn, do đó việc điều tra xét xử sẽ chịu nhiều áp lực rất nhiều phía. Do đó, QH cũng nên có cơ chế xem xét nhiều ý kiến để sửa đổi bổ sung 1 số điều để tăng thêm quyền lợi và trách nhiệm của cơ quan tiến hành tố tụng, trong đó có CQĐT của Lực lượng Công an
Trả lờiXóa