Luật sư đề nghị đổi tội danh cho bị cáo Phạm Trung Kiên

Khoai@

Sáng nay 18/7/2023, luật sư Hà Mạnh Huy (bào chữa cho bị cáo Phạm Trung Kiên - ảnh bên) đã đề nghị chuyển tội danh của Phạm Trung Kiên từ "Nhận hối lộ" theo Điều 354 BLHS thành "Lợi dụng ảnh hưởng người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi" theo Điều 366 BLHS. 

Theo ý kiến cá nhân, đề xuất của luật sư Hà Huy Mạnh là nhằm cứu Phạm Trung Kiên thoát án tử. Bởi khung hình phạt của tội "Nhận hối lộ" theo Điều 354 BLHS thành "Lợi dụng ảnh hưởng người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi" cao nhất chỉ là 10 năm, trong khi đó, khung hình phạt cao nhất của tội "Nhận hối lộ" là 20 năm, chung thân, hoặc tử hình.

Luật sư Hà Mạnh Huy cho rằng trong vụ án này phải có sự phân hóa về tội phạm và hành vi phạm tội của các bị cáo. Tuy nhiên qua phân tích mức độ hành vi và tội danh, Viện Kiểm sát chưa đánh giá đúng mức được tính chất hành vi phạm tội của Phạm Trung Kiên. Do đó luật sư đề nghị HĐXX, đại diện Viện Kiểm sát đánh giá thấu đáo về bản chất sự việc, về mặt chủ thể, khách thể của hành vi phạm tội của bị cáo để xem xét lại tội danh của Phạm Trung Kiên. 

Sau khi thừa nhận bị cáo Kiên đã nhận tiền của các doanh nghiệp là vi phạm pháp luật, luật sư Hà Mạnh Huy nói rằng, căn cứ vào căn nguyên, lý do nhận tiền, căn cứ vào chức vụ, thẩm quyền khi nhận tiền của bị cáo thì tội danh "Nhận hối lộ" không đảm bảo về cả mặt chủ thể và khách thể. Đúng hơn, hành vi của bị cáo Kiên là tội "Lợi dụng ảnh hưởng người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi" theo điều 366 Bộ Luật Hình sự.

Theo đó, đối với tội danh "nhận hối lộ" thì người nhận hối lộ phải là người có chức vụ, quyền hạn. Trong khi đó, Phạm Trung Kiên bị gọi là Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế, nhưng thực tế hoàn toàn không có văn bản nào quy định cụ thể chức danh, chức vụ cũng như quyền hạn của Kiên.

Chứng minh cho việc Phạm Trung Kiên không có chức danh này, Luật sư Hà Mạnh Huy nói tiếp: "Thực tế đến ngày 1/7/2022, Bộ Y tế mới ban hành văn bản quy định về chức danh chuyên viên giúp việc cho Thứ trưởng. Còn trước đó hoàn toàn không có. Kiên thực tế vẫn là chuyên viên của Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế, vẫn hưởng lương và phụ cấp theo ngạch chuyên viên này. Khi nhận nhiệm vụ giúp việc cho Thứ trưởng, Kiên không hề nhận được văn bản phân công, khi kết thúc nhiệm vụ cũng chỉ được thông báo bằng miệng mà không có văn bản chính thức. Trong một số văn bản cũng chỉ đề cập Kiên có nhiệm vụ thư ký giúp việc chứ hoàn toàn không có chức danh Thư ký Thứ trưởng".

Về quyền hạn, luật sư trình bày: "Không có văn bản nào quy định cụ thể Phạm Trung Kiên phải làm gì, được làm gì. Liên quan đến nhiệm vụ trong Tổ Công tác 5 Bộ, Phạm Trung Kiên cũng không được phân công bất cứ nhiệm vụ gì". Như vậy, cơ sở pháp lý quy định về chức vụ, quyền hạn, thẩm quyền trong công tác của Phạm Trung Kiên là không rõ ràng. Do đó không thể thỏa mãn yếu tố Kiên là người có chức vụ, quyền hạn để cấu thành tội Nhận hối lộ. 

Bên cạnh đó Luật sư Huy phân tích thêm: Về quy trình xét duyệt hồ sơ cấp phép chuyến bay giải cứu ở Bộ Y tế, luật sư cho biết Cục Y tế dự phòng là đơn vị được Bộ Y tế giao nhiệm vụ cơ quan thường trực tại Tổ Công tác 5 Bộ, trực tiếp nhận văn bản đề xuất của Bộ Ngoại giao, đề xuất, tham mưu văn bản trả lời của Bộ Y tế.  Về thẩm quyền ký duyệt văn bản trả lời là của Thứ trưởng Bộ Y tế. Như vậy Kiên không hề có nhiệm vụ, quyền hạn gì trong việc xét duyệt danh sách các doanh nghiệp được cấp phép, ngoài việc tiếp nhận hồ sơ từ Cục Y tế dự phòng trình Thứ trưởng ký và ngược lại.

Do đó, luật sư đề nghị HĐXX truy tố Phạm Trung Kiên về tội danh “Lợi dụng ảnh hưởng người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi” theo Điều 366 Bộ Luật Hình sự thay vì tội “Nhận hối lộ” như cáo trạng và luận tội của Viện Kiểm sát.

Ngoài ra, luật sư đề nghị cho Phạm Trung Kiên hưởng tình tiết suy luận có lợi cho bị cáo, coi việc nhận tiền là thỏa thuận giữa các bị cáo vì bên cạnh những lời khai cho rằng Kiên đòi tiền các doanh nghiệp thì cũng có những trường hợp chủ động, tự nguyện đưa tiền cho Kiên.

Luật sư cũng nhấn mạng Phạm Trung Kiên đã trả lại cho các doanh nghiệp hơn 12 tỷ đồng, sau đó nộp lại khắc phục thêm 15 tỷ đồng. Và đặc biệt, "Ngay trong ngày xét xử 18/7 hôm nay, vợ bị cáo Phạm Trung Kiên đang tiếp tục đi nộp khoản tiền 8 tỷ đồng để khắc phục hậu quả cho bị cáo. Đồng thời vợ bị cáo cũng đã có đơn đề nghị HĐXX có biện pháp tịch thu, phát mại căn nhà của bị cáo để lấy tiền khắc phục. Như vậy, tổng số tiền bị cáo và gia đình đã nộp gần 35 tỷ đồng, đây là một số tiền rất lớn, thể hiện sự cầu thị của bị cáo và gia đình".

Cuối cùng, Luật sư Hà Mạnh Huy dẫn lại lời phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại phiên họp thứ 23 Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (ngày 12/1/2023): “Ta làm rất nhân văn nhân ái, nhân nghĩa, nhân tình nhưng vẫn đủ răn đe và giáo dục, ngăn ngừa là chính. Nếu xử là phải xử nghiêm theo đúng quy định của pháp luật và phù hợp với lương tâm tình cảm chứ không phải cứ xử nặng mới là tốt”, luật sư đề nghị HĐXX cho bị cáo Phạm Trung Kiên được hưởng mức án có thời hạn để sớm trở về với gia đình và xã hội.

Chưa biết kết quả sẽ như thế nào, nhưng theo ý kiến cá nhân, trong vụ án này, tội danh của Phạm Trung Kiên sẽ vẫn là "Nhận hối Lộ" chứ không thể là "Lợi dụng ảnh hưởng người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi".