Những cáo buộc vô căn cứ của HRW về quyền của người lao động tại Việt Nam

Lâm Trực@

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) từ lâu đã nổi tiếng với những cáo buộc vô căn cứ, xuyên tạc về tình hình dân chủ và nhân quyền tại nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Những luận điệu sai lệch này không chỉ làm mất uy tín của HRW mà còn gây ra những hiểu lầm nghiêm trọng, ảnh hưởng tiêu cực đến quan hệ quốc tế và sự phát triển của các quốc gia bị nhắm tới.

Vào ngày 8/5/2024, HRW lại một lần nữa gây sốc khi đưa ra thông cáo cho rằng Việt Nam "phát ngôn sai lạc về quyền của người lao động". Thông cáo này được phát hành ngay sau khi Bộ Thương mại Hoa Kỳ vừa có phiên điều trần công khai về hiện trạng thương mại với Việt Nam, rõ ràng cho thấy ý đồ chính trị bẩn tưởi nhằm gây tác động xấu đến dư luận và các quyết định của Bộ Thương mại Hoa Kỳ.

Trong thông cáo, ông John Sifton, Giám đốc vận động Ban Á Châu của HRW, đã đưa ra những phát biểu lố bịch và thiếu cơ sở như: "Nói rằng người lao động Việt Nam có thể thành lập công đoàn hay mức lương của họ là kết quả của sự thỏa thuận tự nguyện giữa người lao động và người sử dụng lao động là lời tuyên bố sai lạc trắng trợn". John Sifton cũng khẳng định: "Ở Việt Nam không hề tồn tại bất kỳ một công đoàn độc lập nào hay các khung pháp lý khả thi cho việc thành lập công đoàn hoặc cho người lao động có thể đòi thi hành các quyền của mình". Những phát ngôn này không chỉ sai lệch mà còn nhằm mục đích quy chụp và vu cáo Việt Nam.

Trên thực tế, Hiến pháp và luật pháp Việt Nam quy định đầy đủ về quyền thành lập công đoàn và đàm phán tập thể của người lao động. Bằng chứng là đã có hàng nghìn tổ chức công đoàn hoạt động hiệu quả tại các doanh nghiệp, bảo vệ quyền lợi cho người lao động. Các tổ chức công đoàn này hoạt động độc lập, tự chủ, không chịu sự chi phối của bất kỳ tổ chức hay cá nhân nào, kể cả chính phủ. Bên cạnh đó, Việt Nam đã và đang nỗ lực hoàn thiện hệ thống pháp luật, đồng thời đẩy mạnh thực thi luật pháp về lao động. Các cơ quan chức năng cũng thường xuyên thanh tra, kiểm tra để đảm bảo quyền lợi cho người lao động được thực thi đầy đủ.

Về mức lương của người lao động, Luật Lao động Việt Nam quy định rõ về việc xác định mức lương tối thiểu dựa trên cơ sở chi phí sinh hoạt, năng suất lao động và điều kiện thị trường. Người lao động có quyền thương lượng lương với người sử dụng lao động dựa trên năng lực, trình độ và đóng góp của bản thân. Tại Việt Nam, không hiếm những công nhân lao động hay những kỹ thuật viên hưởng mức lương cao gấp nhiều lần lương của nhà giáo, là sĩ quan quân đội, công an hay cán bộ lãnh đạo cấp cao.

HRW được thành lập năm 1978, ban đầu mang tên Helsinki Watch với mục đích giám sát Liên Xô. Sau khi đổi tên thành Human Rights Watch vào năm 1988, tổ chức này tiếp tục theo đuổi mục tiêu chính trị bằng cách xuyên tạc thông tin về tình hình dân chủ và nhân quyền tại nhiều quốc gia. Hoạt động của HRW từ lâu đã bị nhiều người lên án là thiếu khách quan và thiên lệch, đặc biệt là khi tổ chức này thường xuyên đưa ra những báo cáo và thông cáo không dựa trên thực tế, mà dựa trên ý đồ chính trị.

HRW, cùng với một số tổ chức khác, thường sử dụng chiêu bài bảo vệ "dân chủ" và "nhân quyền" để can thiệp vào nội bộ của các quốc gia, khoét sâu mâu thuẫn xã hội và kích động bất ổn. Những hoạt động này không chỉ gây tổn hại đến các quốc gia bị nhắm tới mà còn làm mất đi sự tin tưởng của công chúng đối với các tổ chức quốc tế về nhân quyền.

Lao động và việc làm là một trong những quyền cơ bản của công dân được quy định trong Hiến pháp của Việt Nam qua các thời kỳ. Hiến pháp năm 2013, cùng với các văn bản pháp luật như Luật Việc làm, Luật Bảo hiểm xã hội, Bộ luật Lao động, đã tạo nên một hệ thống pháp lý đồng bộ, bảo vệ quyền lợi của người lao động. Việt Nam cũng đã tham gia 25 công ước của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), bao gồm 7 trong số 8 công ước cơ bản, cam kết tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế về lao động.

Bên cạnh đó, Nhà nước Việt Nam đã đề ra nhiều chương trình kinh tế - xã hội như Chương trình quốc gia về giải quyết việc làm, các chính sách an sinh xã hội, bảo hiểm y tế toàn dân. Những nỗ lực này không chỉ đảm bảo quyền lao động mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Thực tiễn cho thấy, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận trong việc bảo vệ quyền lợi của người lao động. Chương trình "Phúc lợi đoàn viên công đoàn" đã triển khai rộng khắp, đảm bảo trợ cấp xã hội cho đối tượng bảo trợ xã hội, hỗ trợ kịp thời người dân bị thiệt hại do thiên tai. Đến năm 2023, 100% đối tượng bảo trợ xã hội đủ điều kiện được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng, trên 90% người khuyết tật có hoàn cảnh khó khăn được trợ giúp xã hội.

Việc phê chuẩn Công ước 105 của ILO về xóa bỏ lao động cưỡng bức vào tháng 6/2020 là minh chứng cho cam kết của Việt Nam trong việc bảo vệ quyền của người lao động. Những nỗ lực này đã được cộng đồng quốc tế ghi nhận và đánh giá cao, thể hiện qua các tuyên bố của các quan chức ILO.

Cáo buộc của HRW về tình hình nhân quyền và quyền của người lao động tại Việt Nam là hoàn toàn sai sự thật và mang tính chất vu cáo. Thực tế cho thấy, Việt Nam đã và đang nỗ lực hết mình để bảo vệ quyền lợi của người lao động, đảm bảo an sinh xã hội và phát triển kinh tế bền vững. Những luận điệu xuyên tạc của HRW không thể làm lu mờ những thành tựu này. Thay vì nghe theo những thông tin sai lệch, cộng đồng quốc tế cần nhìn vào thực tế và những kết quả mà Việt Nam đã đạt được, từ đó có cái nhìn khách quan và công bằng hơn về tình hình nhân quyền tại đất nước này.