Hải quan TP HCM: Chiến công và thách thức

Lâm Trực@

Hà Nội, 5/7/2024 - Trong những năm gần đây, lực lượng Hải quan TP HCM đã nổi lên như một điểm sáng trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Với nhiệm vụ đặc thù, đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng giữa các lực lượng chủ chốt, Hải quan TP HCM đã chứng minh khả năng đối phó với những thủ đoạn tinh vi của các đối tượng buôn lậu. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, còn nhiều thách thức đặt ra, đòi hỏi sự cảnh giác và nỗ lực không ngừng.

Thừa ủy quyền, ông Mai Hoàng, Phó Giám đốc Công an TPHCM và ông Đỗ Thanh Quang, Phó Cục trưởng Cục Hải quan TPHCM trao Bằng khen của Ban 389 quốc gia cho các tập thể, cá nhân. Ảnh: T.H

Tại hội nghị tổng kết công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả năm 2023 và triển khai nhiệm vụ năm 2024, Phó Chủ tịch UBND TP HCM, Trưởng Ban 389 TP HCM Nguyễn Văn Dũng đã chỉ đạo bốn lực lượng nòng cốt, gồm Hải quan, Công an, Biên phòng và Quản lý thị trường, phối hợp chặt chẽ để ngăn chặn buôn lậu hiệu quả. Đại diện cơ quan Thường trực Ban chỉ đạo 389 TP HCM, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường TP HCM Nguyễn Tiến Đạt đã nêu rõ tình hình vận chuyển hàng hóa nhập lậu, đặc biệt là các mặt hàng điện tử, điện gia dụng, thuốc lá, đường cát, mỹ phẩm, thực phẩm, đang có dấu hiệu tăng trở lại cả về quy mô lẫn số lượng. Các đối tượng buôn lậu thường lợi dụng hoạt động giao hàng qua ứng dụng giao nhận, khiến công tác kiểm tra và xử lý trở nên khó khăn hơn.

Điều này đặc biệt quan trọng khi TP HCM là một địa bàn có nhiều cửa khẩu, cảng biển, cảng hàng không quốc tế và bưu điện quốc tế. Hoạt động xuất nhập khẩu tập trung tại 11 đơn vị hải quan cửa khẩu và ngoài cửa khẩu, tạo nên một môi trường phức tạp và dễ bị lợi dụng cho các hoạt động buôn lậu và gian lận thương mại. Trong năm 2023, các đơn vị thành viên Ban Chỉ đạo 389 TP HCM đã thanh tra, kiểm tra 20.776 vụ, phát hiện 4.322 vụ vi phạm về hàng cấm, hàng lậu, 15.097 vụ vi phạm về gian lận thương mại và 1.357 vụ vi phạm về hàng giả. Số tiền thu nộp ngân sách lên tới hơn 4.518,3 tỷ đồng, chứng minh nỗ lực không ngừng của các lực lượng chức năng.

Bước sang năm 2024, công tác chống buôn lậu tiếp tục được đẩy mạnh. Trong 5 tháng đầu năm, các đơn vị đã thanh tra, kiểm tra 7.773 vụ, phát hiện và xử lý 1.203 vụ vi phạm về hàng cấm, hàng nhập lậu, 5.964 vụ vi phạm về gian lận thương mại và 606 vụ vi phạm về hàng giả. Số tiền thu nộp ngân sách đạt 1.362,3 tỷ đồng, tuy giảm so với cùng kỳ năm 2023 nhưng vẫn là một con số ấn tượng.

Một trong những yếu tố quan trọng giúp Hải quan TP HCM đạt được những kết quả này là phương thức quản lý rủi ro, hạn chế tối đa tác động trực tiếp trong công tác thông quan. Hiện nay, hơn 95% tờ khai nhập khẩu hàng hóa không phải kiểm tra thực tế hàng hóa, trong đó, hơn 65% hàng hóa được thông quan luồng Xanh trong vòng 3 giây; 30-35% tờ khai kiểm tra hồ sơ, thông quan trong vòng dưới 10 phút. Điều này không chỉ giúp giảm tải công việc cho các cán bộ hải quan mà còn tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, thúc đẩy hoạt động thương mại.

Tuy nhiên, thách thức vẫn còn đó. Các đối tượng buôn lậu ngày càng sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi hơn, lợi dụng các kẽ hở trong chính sách và quy định để thực hiện hành vi trái pháp luật. Đặc biệt, việc vận chuyển hàng cấm như ma túy đang gia tăng cả về số lượng và tính chất phức tạp. Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Dũng đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý thị trường vàng, yêu cầu các đơn vị chức năng phối hợp chặt chẽ để kiểm tra, xử lý các vụ vi phạm, đảm bảo thị trường vàng trên địa bàn TP HCM được ổn định.

Để tiếp tục đạt được những thành tựu trong công tác chống buôn lậu, các lực lượng chủ lực chống buôn lậu thuộc Ban chỉ đạo 389 TP HCM cần tiếp tục nâng cao sự phối hợp, chia sẻ thông tin và kinh nghiệm. Đồng thời, cần có các biện pháp nghiệp vụ tiên tiến, sử dụng công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo để nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát. Các doanh nghiệp và người dân cũng cần nâng cao ý thức pháp luật, không tiếp tay cho các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế, TP HCM đóng vai trò quan trọng trong hoạt động thương mại của cả nước. Việc duy trì an ninh thương mại, ngăn chặn buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả không chỉ góp phần bảo vệ nền kinh tế, mà còn tạo ra môi trường kinh doanh lành mạnh, công bằng cho các doanh nghiệp. Hải quan TP HCM, với những nỗ lực không ngừng và chiến công đáng ghi nhận, sẽ tiếp tục là lực lượng tiên phong trong công tác này. Tuy nhiên, đây cũng là lời cảnh báo cho các đối tượng buôn lậu: mọi hành vi trái pháp luật đều sẽ bị phát hiện và xử lý nghiêm minh.