Phát ngôn và trách nhiệm

Lâm Trực@

Hà Nội, ngày 21/4/2025 - Những ngày cả nước rạo rực hướng về cột mốc 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, Thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), không khí lễ hội bỗng chốc bị phủ bóng bởi những phát ngôn thiếu suy nghĩ từ những người tưởng chừng là hình mẫu của công chúng. L.T.C., một người mẫu kiêm ca sĩ, đã khơi mào một cơn bão chỉ trích khi đăng tải dòng trạng thái trên mạng xã hội, than phiền về những bất tiện cá nhân trong dịp đại lễ. Chỉ một ngày trước, MC Bích Hồng cũng vấp phải làn sóng phẫn nộ tương tự vì những lời lẽ thiếu tôn trọng ý nghĩa lịch sử của sự kiện này. Những sự việc liên tiếp không chỉ khiến dư luận dậy sóng mà còn đặt ra câu hỏi lớn về trách nhiệm của người nổi tiếng trong việc sử dụng tiếng nói của mình.

Người mẫu kiêm ca sĩ Lê Trung Cương

Trên trang cá nhân, L.T.C. viết: “Mong đại lễ này qua mau giúp. Bắt đầu thấy mệt mỏi với kẹt xe, chặn đường, máy bay quân sự bay ầm ầm trên đầu mỗi sáng. Vừa hết 30/3 là tới Vesak LHQ, mệt mỏi thực sự”. Thoạt nhìn, đó có thể chỉ là lời than vãn về những bất tiện đời thường. Nhưng khi cả nước đang hướng về một sự kiện mang tính biểu tượng, lời nói ấy đã chạm vào niềm tự hào và ký ức thiêng liêng của hàng triệu người dân Việt Nam. Hậu quả là một làn sóng chỉ trích dữ dội từ cộng đồng mạng, với hàng trăm bình luận bày tỏ thất vọng và phẫn nộ. Trang cá nhân của L.T.C. nhanh chóng trở thành tâm điểm của những biểu tượng cảm xúc giận dữ, vượt xa mọi phản ứng tích cực. Không chỉ cộng đồng mạng, giới nghệ sĩ cũng lên tiếng phản đối. MC Hoàng Rapper thẳng thắn bày tỏ bức xúc: “Không thể tin được là mình có hơn cả trăm bạn chung với người này. Xin phép từ chối đứng chung sân khấu với người như vậy”. Lời tuyên bố ấy như nhát cắt sắc lẹm, khẳng định sự tẩy chay không khoan nhượng từ đồng nghiệp. Dù bài đăng của L.T.C. đã bị xóa, sự im lặng từ phía anh càng khiến dư luận thêm thất vọng.

Chỉ một ngày trước, MC Bích Hồng, gương mặt quen thuộc của SCTV, cũng vướng lùm xùm tương tự. Trong bài đăng trên mạng xã hội, cô viết: “Xin đội ơn diễu binh diễu hành ạ. Nhờ vậy mà thay vì 45 phút từ quận 12 về tới quận 7 thì bây giờ là một tiếng rưỡi rồi còn nhích từng chút một ngoài đường ạ. Với tư cách là người sinh ra và lớn lên ở Sài Gòn xin phép không vui, không háo hức, miễn tự hào ạ. Rất phiền”. Lời lẽ này gây sốc bởi sự thẳng thừng và thiếu nhạy cảm với giá trị lịch sử của dịp lễ 30/4. Dư luận lập tức phản ứng gay gắt, buộc SCTV phải tạm dừng các chương trình có liên quan đến Bích Hồng và khóa fanpage chính thức. Trước áp lực, Bích Hồng nhanh chóng xin lỗi. Tối 19/4, cô viết: “Em gửi lời xin lỗi chân thành và sâu sắc nhất đến tất cả quý cô chú, anh chị và các bạn vì đã không cẩn thận trong lời ăn tiếng nói và phát ngôn trên mạng xã hội của mình. Là một người con của thành phố, em cảm thấy rất vui khi thành phố ngày càng phát triển và hướng đến kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước”. Lời xin lỗi, dù muộn màng, phần nào xoa dịu dư luận, nhưng vết rạn trong lòng khán giả vẫn khó hàn gắn.

Bạn tôi, một người viết văn, từng viết: “Lời nói là tấm gương phản chiếu tâm hồn, là nhịp cầu nối con người, nhưng cũng có thể là ngọn gió thổi bùng ngọn lửa chia rẽ”. Hai sự việc của L.T.C. và Bích Hồng là minh chứng sống động cho câu nói ấy. Trong thời đại mạng xã hội, nơi mỗi dòng trạng thái lan truyền với tốc độ chóng mặt, những người nổi tiếng không chỉ là cá nhân mà còn là biểu tượng, nguồn cảm hứng hoặc đối tượng để công chúng soi chiếu. Một lời nói thiếu suy nghĩ, dù vô tình, cũng có thể gây tổn thương sâu sắc đến những giá trị cả dân tộc trân trọng. Đại lễ 30/4 không chỉ là ngày kỷ niệm, mà là biểu tượng của hòa bình, thống nhất và tinh thần bất khuất. Đó là ngày hàng triệu người hy sinh, hàng triệu gia đình chịu đớn đau để đất nước vẹn toàn. Những bất tiện như kẹt xe, tiếng ồn máy bay hay gián đoạn đời sống chỉ là cái giá nhỏ bé so với ý nghĩa lớn lao của sự kiện này. Than phiền về những điều ấy, dù chỉ là phút bốc đồng, cũng vô tình làm lu mờ giá trị lịch sử và xúc phạm những người đã hy sinh.

L.T.C. và Bích Hồng không phải là những trường hợp đầu tiên, và có lẽ không phải cuối cùng, vướng tranh cãi vì phát ngôn thiếu cẩn trọng. Nhưng những sự việc này là lời cảnh tỉnh cho người hoạt động trong lĩnh vực công chúng. Họ không chỉ sống cho riêng mình, mà còn có sức ảnh hưởng, định hướng tư duy và cảm xúc của hàng ngàn, thậm chí hàng triệu người. Một dòng trạng thái tưởng vô hại có thể trở thành ngòi nổ cho tranh cãi, chia rẽ, hoặc tệ hơn, một vết thương trong lòng công chúng. Cha tôi từng nhấn mạnh: “Người cầm bút, người đứng trước công chúng, phải biết rằng lời nói của họ nặng tựa ngàn cân”. L.T.C., với vai trò người mẫu kiêm ca sĩ, hay Bích Hồng, với vị trí MC của kênh truyền hình lớn, đều mang trên vai trách nhiệm ấy. Họ cần ý thức rằng, trong xã hội trân trọng giá trị lịch sử và văn hóa, mỗi lời nói không chỉ phản ánh cá nhân mà còn ảnh hưởng đến cách công chúng nhìn nhận những sự kiện thiêng liêng.

Cơn bão dư luận rồi sẽ qua, nhưng bài học từ L.T.C. và Bích Hồng sẽ còn ở lại. Đó là bài học về sự cẩn trọng trong lời nói, lòng tôn kính với lịch sử, và trách nhiệm của người có sức ảnh hưởng. Trong không khí rực rỡ của đại lễ 30/4, thay vì than phiền về bất tiện, mỗi người, dù nổi tiếng hay công dân bình thường, đều có thể góp phần làm đẹp ý nghĩa của dịp lễ này bằng hành động tích cực, lời nói truyền cảm hứng. L.T.C. hiện chưa lên tiếng sau vụ việc, nhưng hy vọng anh sẽ sớm nhận ra sai lầm và có hành động sửa chữa. Như Bích Hồng, một lời xin lỗi chân thành, kèm việc làm thiết thực, có thể là bước đầu để lấy lại niềm tin. Bởi, như ai đó đã đúng khi nói: “Sai lầm không phải dấu chấm hết, mà là cơ hội để con người trưởng thành, nếu họ biết đứng dậy và sửa chữa”. Trong không khí hân hoan chào đón cột mốc 50 năm thống nhất, hãy để những câu chuyện này trở thành lời nhắc nhở rằng, mỗi chúng ta, dù ở vị trí nào, đều có trách nhiệm giữ gìn và tôn vinh những giá trị thiêng liêng của dân tộc. Lịch sử không chỉ là trang sách, mà là hơi thở của hôm nay, là niềm tự hào của mai sau.